Cilt lekesi oluşumuna karşı güneşten korunmak ve güneş altında kademeli olarak kalmak sağlık açısından çok önemli. Hiçbir zaman soyulacak, aşırı derecede kızaracak şekilde yanmamalı ve güneş ışınlarının etkilerini azaltmak için cilt tipine uygun koruyucular kullanılmalı… Güneşin zararlı etkileri herkes tarafından biliniyor ve cildi bu zararlı etkilerden yaz–kış korumak gerekiyor. Anadolu Sağlık Merkezi'nden Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Coşkun Acay, güneş lekeleriyle ilgili bilgi verdi.

Açık ten ayrı özen ister

Güneş lekeleri, güneş hasarı oluşabilecek, beyaz tenli, zor bronzlaşan, kolay kızaran ve güneşte aşırı kalan bireylerde; ani yanmalar, soyulmalar ve kızarmaların tekrarı durumunda, yıllar içinde ortaya çıkıyor. Yüzdeki veya gövdedeki çillenmeler ise kalıtsal olma özelliği taşıdığından çoğunlukla açık tenli bireylerde gözleniyor. Çillenmeler güneş lekelerinden farklı olarak güneş ışınlarıyla koyulaşır, göze çarpmayanlar belirginleşir. Güneşsiz mevsimlerde ise cildin rengi açılır ve lekeler yok olmuş hissi verebilir. Güneşten korunma ve yüksek faktörlü güneş koruyucuları cilt renginin koyulaşmasını engellediğinden, sağlığın yanı sıra estetik anlamda da fayda sağlar.

Leke oluşumunda deri fototipi de etkilidir

Ciltteki bazı lekelerin oluşum nedeni güneştir. Bu konuda deri fototipi yani altı kategoriye ayrılan deri özelliği çok önemlidir. Beyaz tenlilerden siyah tenlilere kadar deri 6 fototipte ele alınır. Açık tenli, açık renk gözlü, güneşle bronzlaşamayan bireyler yani deri fototipi 1 olanlar ve deri fototipi 2, 3 olanlar daha büyük risk altındadır. Bunun yanında ciltteki güneş lekeleri, deri fototipi 4 ve 5 olan esmer bireylerde de nadiren gözlenebilir. Bu konuda genetik eğilim etkili faktörler arasında sayılabilir.

Nelere dikkat edilmeli?

Güneş lekelerinde kötü huylu değişim riskinin çok az olduğunu belirten Dr. Acay, “Ancak bu lekeler güneş hasarı belirteci olarak önemlidir. Güneş, hasarlı deride erken yaşlanmya ve bazı deri kanseri riskini attırmaya neden olabilir. Bu konu düşünüldüğünde, güneş korunmasının önemi de daha ön plana çıkıyor. Deri fototipine göre, açık tenli bireyler 30 ve üstü, koyu tenli bireyler 15 ve üstü koruma faktörlü ürünleri güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce uygulamalıdır. 11.00-15.00 saatleri arasında güneşte kalınmamalıdır” şeklinde konuştu.

Tedavi edilebilir ancak tekrarlayabilir

Güneş lekeleri kozmetik bir problem oluşturuyorsa tedavisinin planlanabileceğini anlatan Dr. Mehmet Coşkun Acay sözlerini şöyle sürdürdü:  “Tedavide, deriyi soyma işlemleri, lazer gibi seçenekler var. Tedavi uygulansa da, yeni güneş lekelerinin çıkabileceği düşünülerek, güneşten korunmak gerek.”