Madde kullanımının giderek yaygınlaşması ailelerin korkularını gün geçtikçe arttırıyor. Ancak çocukta meydana gelen psikolojik, davranışsal ve bedensel bazı değişimlerle madde kullanıp kullanmadığı anlaşılabiliyor…

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi'nden uzman klinik psikolog Aslı Zeynep Başabak, madde kullanan kişilerin farkına varmanın kolay olmadığına, ancak kullanımı düşündüren birtakım belirtilerin saptanabileceğine dikkat çekti. Başabak, bu konuda önemli bilgiler verdi… Bu belirtileri erken fark etmek, önlem almayı da sağlayacağı için büyük önem taşıyor.

Bu işaretlere dikkat!

Eğer çocuğunuz;

– Sık sık duygu değişimleri yaşıyorsa.

– Sizinle daha az zaman geçirmeye başladıysa veya zamanının çoğunu odasında yalnız geçiriyorsa,

– Evin dışında çok fazla zaman geçirmeye başladıysa,

– Eve geç geliyor ve nerede olduğunu size haber vermiyorsa,

– Kişisel hijyenine önem vermiyorsa,

– Sorumluluklarını aksatmaya başladıysa,

– Arkadaş grubunu değiştirmişse ve tanımadığınız kişilerin isimlerini kendisinden daha fazla duymaya başlamışsanız,

– Her zaman gittiği yerlerden farklı ortamlarda zaman geçirmeye başlamışsa,

– Fazla para harcıyor ve size harcamalarının sebebini net olarak açıklayamıyorsa,

– Alkol ya da uyuşturucu maddeyle ilgili olumlu düşüncelere sahip olmaya başladıysa,

– Her zamankinden daha gerginse ve kolay sinirleniyorsa,

– Madde kullanımından şüphelenebilirsiniz. Ancak unutulmamalıdır ki bu belirtilerden bazıları aynı zamanda ergenlik döneminin de özellikleridir. Dolayısıyla somut kanıtlarınız olmadan çocuğunuzu madde kullandığına dair suçlamak yanlış olur. Amacımızın onu yakalamak değil ona destek olmak olduğunu unutmamak gerekir.

Madde kullanımından eminseniz ilk olarak ne yapmalısınız?

Pek çok aile için travmatik olan bu süreci başarılı bir şekilde atlatmak için birtakım basamaklardan bahsedebiliriz:

– Soğukkanlı olun ve çocuğunuzla konuşmadan durum hakkında detaylı bilgi toplayın: Çocuğunuz hangi maddeyi, nasıl kullanıyor? Bu maddenin etkisi nedir? Ne kadar zamandır, kimlerle ve nerede kullanıyor. Bu gibi soruların cevaplarını edinin.

– Eşinizle sorunun çözümüne dair ortak bir plan yapın ve plana sadık kalın: Bazı ailelerde daha büyük sorunlara sebep olacağı düşünülerek çocuğun madde kullanımı eşlerden birinden gizlenebilir. Unutulmamalıdır ki gizlilik bağımlılığı beslemektedir.

– Çocuğunuz hazır olduğu zaman konuşun: Aileler çocuklarının madde kullanımını ilk öğrendiklerinde kaygı, öfke gibi duygular yaşar. Ancak bu duygular çocuklarına karşı davranışlarını etkilediğinde sorun çok daha içinden çıkılmaz bir hale gelir. Bu sebeple öfkeli olunca konuşmayı erteleyin.

– Onu anlamaya çalışın: Hem onun hem de sizin için uygun olduğunu düşündüğünüz bir zamanda soğukkanlı bir şekilde konuyu açın ve sonra onu dinleyin. Neden madde kullanmaya ihtiyaç duyduğunu sorun ve anlamaya çalışın. Yargılamak, ona suçluluk duygusu yaşatmak sizi bir çözüme ulaştırmaz.

– Profesyonel destek alın: Bir ergenin madde kullanımını bıraktırmak için destek alınması gerekir. Uzun vadeli sonuçlar elde etmek adına, altta yatan sorunların saptanması için profesyonel desteğe ihtiyaç vadır.

– Kendini geliştirmesine yardım edin: Tekrar madde kullanıma ihtiyaç duymaması için çocuğunuzun spor, sanat gibi farklı alanlarda kendini geliştirmesine yardımcı olun.