Trabzon’un Değirmendere Mahallesi’nde bulunan Aşkale Çimento A.Ş’ye ait fabrikanın yıkım işlemlerinin bir türlü tamamlanmamış olması şehir halkının da tepkisini topladı. Sözleşmesinin bittiği 2015 yılından itibaren sürekli yıkılması gerekirken faaliyete devam etmesiyle gündeme gelen çimento fabrikası şehrin göbeğini işgal ettiği ve çevreye ciddi zararlar verdiği gerekçeleriyle Trabzonlu vatandaşlar tarafından sert sözlerle eleştirildi.

Çimento fabrikasında yıkım işlemlerinin bilinçli olarak ağırlaştırıldığı, yasadışı üretim ve faaliyete göz yumulduğu eleştirilerinde bulunan vatandaşlar buranın acilen kaldırılması için yetkililere seslendiler. Değirmendere Mahallesi’nde bulunan çimento fabrikasının sözleşmesinin bitmesine rağmen faaliyete devam etmesine dair Trabzon halkının yorumlarını aldık. Fabrikanın çevreye verdiği zararı ve kuruluşundan, sözleşmesinin tamamlanmasına kadarki sürecin değerlendirmesini bir de şehir halkından dinledik. Trabzon halkı, çimento fabrikasını ‘Trabzon’un kalbinde duran bir yara’ olarak nitelendirdi. İşte Trabzonluların yorumunda dünden bugüne, bugünden yarına çimento fabrikası...

VATANDAŞ ZARAR GÖRDÜ

Tüm Türkiye’de ve Trabzon’da vatandaşların görüşlerinin önemsenmediği eleştirisinde bulunan Leyla Çebi ise, “Bu memlekette zenginler daha zengin, fakirler daha da fakir oldu. Hiçbir konuda alınmadığı gibi çimento fabrikası konusunda da vatandaşın görüşü alınmadı ve vatandaş bilgilendirilmedi. Ancak bu sürecin zarar göreni de yine vatandaş oldu” dedi.

***

SAHİL DEĞERLENDİRİLSİN



Trabzonlu Emin Akgül, “Çimento konusunda verilen sözler hiçbir zaman tutulmadı. Fabrika şehrin ortasında kaldı. Bu durumun acilen düzenlenmesi lazım. Oradan kalkması lazım. Zamanında olmuş ama artık şehir oraya büyüdü. Orada kalması mümkün değil. Sahil şeridinde bir yer çok farklı ve çok güzel şekillerde değerlendirilebilir. Hemen yanı başımızdaki komşumuz Gürcistan’ın sahillerine bakıp bu yönde bir faaliyet gerçekleştirilebilir” sözlerini kullandı.

***

YEŞİL ALAN OLSUN

Değirmendere Mahallesi’nde bulunan çimento fabrikasının bir an önce kaldırılması gerektiğine değinen Mehmet İpek ise, “Her konuda önceliğimiz çevreyi ve yeşili korumak olmalıdır. Yetkililer eğer çimento fabrikasının söküleceğinin ya da taşınacağının sözünü vermişlerse bu sözü bir an önce eyleme dökmelidirler. Bir Trabzonlu olarak beklentim bu. Fabrikanın faaliyetini sürdürmesine birilerinin göz yumduğunu düşünmek dahi istemiyorum. Trabzon halkı olarak temiz hava solumak istiyoruz. Trabzon’da şehir merkezinde yeşil alan zaten çok az, ben bu fabrikanın ve şehre verdiği zararlardan ötürü kaldırılması gereken bu tesislerin yerine yeşil alan yapılmasını rica ediyorum. Şehrimize bir güzellik katar. Havası temiz olur, biz de sağlıklı yaşam süreriz” şeklinde konuştu.

***

YERİNE HALK PLAJI YAPILSIN

Trabzon’da yaşayan Mimar Kaan Çebi, şehir merkezinde hatta denize sıfır bir noktada yaşam alanlarının içerisinde bulunan bir çimento fabrikasının mantığa da aykırı olduğunu belirtti. Çebi, çimento fabrikasını şu sözlerle eleştirdi: “Çimento fabrikası yapıldığı zaman şehrin dışında kalıyordu. O zamanın şartlarına göre düz bir arazi bulmakta güçlük çekilmiş. O günün şartlarında belki mantığa büründürülebilir. Ama bugün elde imkan varken hala neden orada durduğunu anlamış değilim. Orası taşınarak yerine güzel bir turistik mekan ve halkın ücretsiz olarak denize girebileceği bir halk plajı haline getirilebilir. Ancak bu fabrikanın faaliyette olmasını görmemek mümkün değil, nasıl ki Yomra’da sahilde onlarca katlı binalar yapıldıysa, onun da süresi geçmesine rağmen hala çalışıyor. Ülkede vatandaş düşünülmüyor. Sağlıklı yaşam hakkı insanların ellerinden alınıyor. Bu gibi mekanlar konusunda vatandaşın fikri de alınmıyor. Şehrin merkezinde denize sıfır noktada böyle kirlilik saçan bir fabrika tamamen mantıkdışı. Son 1 aylık süreçte yaylalardaki kaçak evleri bir bir yıkmaya başladılar ama şehrin kalbinde zehir saçan koca çimento fabrikası hala orada durabiliyor.”

***

NEDEN ŞEHİR MERKEZİNDE?

Çimento fabrikasının Trabzon’a ciddi zararlar verdiğinin altını çizen Vahittin Omar, “Çimentonun hammaddesi dağlarda, bu gibi işletmelerin şehir merkezlerinde ve yaşam alanlarında yer alması insan kapasitesini yok ediyor. Hem sahil şeritlerimiz hem de ekim arazilerimiz bu gibi yerlerin kurulması adına yok ediliyor. Bu yerlerin hala kaldırılmaması ile sağlıklı yaşam koşulları iyice yok ediliyor. Sadece insanları zehirliyorlar. Oksijen bitti, üretim bitti, hayat bitti. Cennetimizi cehenneme çevirdiler. Bu çimento burada ilk kurulduğu zaman karaağaç diye bir ağaç çeşidi vardı. O kurudu, yok oldu. Bitki çeşitliliği azaldı. İnsan sağlığına inanılmaz ölçüde zarar verdi. Avrupa ülkelerinde bu tarz çevre kirliliği oluşturan işletmeler asla şehir merkezine yapılmaz, biz neden şehir merkezine yapıyoruz” ifadelerini kullandı.

***

KAPATMA SOZDE KALDI

Trabzonlu Nurettin Bıçakçı, yetkililerin çimento fabrikası konusundaki açıklamalarının tatmin edici olmadığını ve yasadışı olarak yürütülen üretim ve öğütme faaliyetlerinden mutlaka birilerinin haberdar olduğunu ileri sürdü  

Nurettin Bıçakçı, çimento fabrikasının şehrin ortasında hem çevre kirliliği hem de görsel kirlilik oluşturduğunu ancak kaldırılması yönündeki söylemlerinin yalnızca sözde kaldığını belirterek şöyle konuştu: “Çimento fabrikasının hala çalışıyor olmasında devlet kurumlarının bir boşluğu var. Örnekle devlet, suçluyu gördüğü halde yakalamaz mı? Yakalar ancak; gerekli tedbirleri ilk önce devletin alması lazım. Vatandaşa gelince orada mevcut bir personel kadrosu var, bu personellerin de ailelerinin de geçimini sağlayabilecekleri alternatifler ve emsal bir iş oluşturulmalı. Çimentonun hem kapatılacağı hem de personelinin mağdur edilmeyeceği söylemleri maalesef sadece dilde kalıyor. Fabrika şehrimizin ortasında kaldı. Geçmiş yıllarda şehre uzaktı ama şehir geliştikçe, şehrin ortasına düştü. Bu fabrikanın doğada oluşturduğu kirlilik faktörü de çok önemli. Bugün o bölgeye arabanı çeksen akşama kadar arabanın üzerine çimento yağıyor. Yağdığı zamanları biliyoruz. İnsanların pencere açamadığı zamanları da biliyoruz. Biz bunlara vakıfız. Bizzat yaşadım, arabam çimento oldu, sirkeyle yıkattım, yine de çıkmadı. Şimdi bunun insan sağlığına zararı çok daha büyük çaptadır. Görsel olarak da şehrin ortasında, sahil şeridinde bir fabrika çok sırıtıyor. Acilen yaşam alanından uzak bir yere devlet eliyle taşınmalı. Yani ‘ben yasakladım ama olmadı’ diyemez devlet, ‘gizli çalışıyor’ da diyemez, benim ona hiç inancım yok. Muhakkak birilerinin bilgisi vardır.”