Trabzon’da, Ordu’da, Giresun’da, Gümüşhane’de, Artvin’de, Bayburt’ta ve Rize’de ülke ekonomisinin acı faturasını vatandaş ödüyor, Turistler ve gurbetçiler keyif sürüyor.

İĞNEDEN İPLİĞE ZAM

Türkiye’de iğneden ipliği zam geldi. Enflasyon ve faiz tavan yaptı. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde hiç şüphesiz Arap turistlerin ve gurbetçilerin ekonomiye katkısı azımsanamayacak kadar çok. Trabzon, Ordu, Rize, Gümüşnhane, Giresun, Artvin ve Bayburt’ta artan hayat pahalılığına rağmen turistler ile gurbetçilerin gıdadan, konaklamaya, turizmden mülk alımına kadar bir çok alanda turistlerin ve gurbetçilerin varlığı kendini hissettirmekte. Sade vatandaş ise ayakta kalabilmenin mücadelesini vermeyi sürdürüyor.

MADALYONUN İKİ YÜZÜ

Ülkemizde yaşanan ekonomik krize rağmen AVM’lerin ve iş merkezlerinin doluluğu ile trafikteki yoğunluk gözlerden kaçmıyor. Bunların sebepleri ise AVM ve alış veriş merkezlerine yoğun ilgi gösteren turistler ve gurbetçiler. Diğer taraftan özel araçlarını üst üste gelen zamlara rağmen kullanmaktan vazgeçmeyenler olduğu görülmekte.
Bunlar madalyonun bir yüzü. Diğer yüzünde ise ülkemizdeki ekonomik krizin altında ezilen vatandaşların hayatlarını sürdürebilmek için verdikleri mücadele var.

DEMEKKİ İNSANIN PARASI ÇOK

Akaryakıta peş peşe zamlar geldi ancak trafikte azalma yok: İnsanlarda para mı çok yoksa alışkanlıkları bırakmak mı zor? Pahalılığa rağmen neden trafik azalmıyor?

Trafiğin azalmamasının ilk nedeni olarak benzin fiyatındaki artışın her gün sayıları artan özel araç sahibinin giderlerinde kayda değer bir durum arz etmemesi ve bu nedenle kullanmaya devam ettikleri gözlenmekte. Büyükşehirlerde trafikte gözle görülür rahatlamalar yaşandı. Ancak bu rahatlama kısa sürdü.

AVMLER TIKLIM TIKLIM TIKLIM

AVM’lerin kalabalıklığın en önemli göstergesi Arap’lar olmak üzere turistlerin ve gurbetçilerin buralara yoğun ilgi göstermesi. Kafeteryaların tıklım tıklım olmasını, Vali maaşının iki katı tutarında rakamlara kiralık ilanı çıkan evlerin hemen tutulmasını, yaz döneminde pazar akşamları kalabalık akaryakıt istasyonlarında kuyruk bekleyenleri görenlerin aklına ister istemez aynı soru geliyor: “Madem ekonomik kriz var, bu insanlar bu parayı nereden buluyor?” Sahi nereden buluyorlar?

ÜST VE ALT TABAKA

AVM’lerinde uluslararası dev markaların mağazalarının önünde kuyruklar gözlenirken, perakende tecrübesi olan uzman gözler, orta sınıfı hedefleyen diğer markaların mağazalarında eski kalabalıkların olmadığını söylüyorlar. Bu tür mağazalardan alışveriş eden beyaz yakalı dediğimiz, kamuda yönetici, ya da özel sektörde orta, orta üst seviyelerde görev yapan çalışanların gelirlerinde reel olarak ciddi oranlarda düşüşler var. Bu bölüm artık eskisi gibi sıklıkla dışarıda yemek yiyemiyor, alışveriş yapamıyor.

YABANCI TURİSTLER

Öncelikle alt ve orta kesimi vuran enflasyon dalgası üst gelir grubunu ve bu gruba hizmet üreten şirketleri etkilemedi. Bu gelir grubuna yönelik çalışan markalar her şeyden önce ellerindeki stokları yeni fiyatlara hızlıca uyarladılar. Ayrıca Türk Lirasının aşırı değer kaybının, yabancı markaların kar elde etmek için farklı piyasaları takip ederek en uygun fiyatı yakalayarak piyasalardaki dengesiz durumdan faydalanıp para kazanmalarını sağladığını da görebiliyoruz.

Ortaya çıkan bu fotoğrafı ise vatandaşlar şu şekilde değerlendiriyor:

ALTIN YUMURTLAYAN TAVUK

Osman Sivri: “Biz Trabzon halkı olarak altın yumurtlayan tavuğu da kesiyoruz. Arap turistler sayesinde yaşadığımız bu yoğunluk ve ekonomik canlılığı yok sayamayız ama biz ne yapıyoruz onlara da yüksek fiyatlarla satış yapıyoruz. Bu nedenle ileride de bir yoğunluk yaşanmayacak.”

TURİZM SEZONU

Sultan Yurdusev: “Bizim halk olarak ekonomimiz kötü. Biz de bu işten bir şey anlamadık. Ama ben bu kalabalığın sezonluk olduğunu düşünüyorum. Şu an turizm sezonu olduğu için bir yoğunluk var. Eylülden sonra biter. Ben tamamen turizme bağlıyorum. Zaten Trabzon’un başka geliri yok.

ONLAR YİYOR TÜRKLER BAKIYOR

İlhan Köroğlu: “Ülkemizde gerçekten ekonomik kriz var. İnsanlar artık evlerinde bunalım geçiriyorlar. Bugün emeklinin aldığı 7.500 lirayla Trabzon’da kirada oturduğunuzu da düşünürseniz geçinmek mümkün değil. Nasıl geçinecek bu insanlar. Ben bu kalabalığı turizme bağlıyorum. Turistler sayesinde bu yoğunluk yaşanıyor. Restoranlara baktığımızda da çoğunda turistler var. Onlar yiyor Türkler bakıyor.”

Haber: Emin SARAÇ