Karadeniz Gazetesi // Röportaj - Ebru TAVŞAN // 

ÇOK ÖZEL BİR TRABZONLU... Bazı isimlerle hemşehri olmaktan ayrı bir gurur duyarsınız ya… Benim için o isimlerin başında Sunay Akın geliyor… Kimdir Sunay Akın? Tanımayan yoktur ama… Yazar, şair, edebiyatçı, oyuncu, meddah... 12 Eylül 1962 tarihinde Trabzon'da doğdu. Lise öğrenimini İstanbul Haydarpasa Lisesi'nde tamamladı. İstanbul Üniversitesi Fizik Coğrafya bölümünden mezun oldu… Akın, kendisine sorulan “Neden şiir?” sorusuna “Çocukluğumun geçtiği evde duvarda saatli maarif takvimi asılıydı. Her yaprağın arkasında bir şiir vardı. Ve çocukluğum 365 gün şiir okunan bir evde geçti” cevabını veriyor. Hayatındaki en önemli ödülü ise Cemal Süreya’nın kendisi için söylediği “İlk şiirlerinden biriyle uçtu çocuk” demesi olarak nitelendiriyor…

Can Yücel’e çıraklık yaptı, Cemal Süreya ile baba oğul gibi yaşadı. Herkesin hayranlıkla okuduğu çok sayıda kitap yazdı. Ve en az şiirleri ve kitapları kadar ilgi gören gösterilerle insanlara ışık tutuyor. Tiyatro salonlarından kurumsal organizasyonlara kadar pek çok gösteri geçekleştiren Sunay Akın, akıcı dili, oyunculuğu ve izleyeni şaşırtan içeriğiyle bu alanda kendine özgü bir yol açtı... Birçok gösterisini izleyen ve sohbet etme fırsatı bulan bir kişi olarak diyebilirim ki, kendisini saatlerce bıkmadan dinleyebilirim…




Öyle bir isim ki, belli bir birikime sahip olsanız da onun yanında kendinizi hiçbir şey bilmiyormuş gibi hissediyorsunuz... Ve tabii ki Sunay Akın ismiyle özdeşleşen oyuncak müzesi. Akın’ın müzelere ilgisi çok küçük yaşta başlıyor… İstanbul’a ilk kez 7 yaşında giden Akın’ı babasının götürdüğü ilk yer de Arkeoloji Müzesi oluyor... Trabzon’a dönünce bir çekmeceye annesinin yüzüklerini, kolyelerini, küpelerini koyarak arkadaşları ile ‘müzecilik’ oynamaya başlıyor… Ve sonra hayatı müzelerde, kütüphanelerde, antikacılarda geçiyor… Türkiye’de müze kültürü denilince akla gelen ilk üç isimden biri… 2

3 Nisan 2005 tarihinde dünyanın dört bir yanından topladığı oyuncaklarla, hayali olan İstanbul Oyuncak Müzesi'ni açıyor... Yaptığı tüm işlerde başarı sahibi olan Akın’a doğup büyüdüğü memleketi Trabzon ne kadar sahip çıkıyor? Bu sorunun cevabı herkesin malumu olsa gerek…
Sunay Akın ile Trabzon etkinliği sonrası bir araya geldik… Tabiri caizse bir dokunduk bin ah işittik diyebileceğimiz, şehrin tüm sorunlarını acı bir gerçeklikle gözler önüne seren çok samimi bir sohbet gerçekleştirdik.  




Sunay Akın’ın çarpıcı açıklamaları ile sizleri baş başa bırakıyorum…

MEYDAN ADI ALTINDA HİLKAT GARİBESİ BİR DÜZENLEME YAPILDI




Her yıl geliyorsunuz. Memleketinize olan ziyaretlerinizden memnun ayrılıyor musunuz?

Trabzon beni yetiştiren Trabzon değil ne yazık ki. 1960-1970’lerin Trabzon’unu görmek mümkün değil. Trabzon’un içine girmeye, şehirde gezmeye hiç isteğim yok artık. Bir kentin kimliği meydanıdır. Trabzon meydanı çok güzeldi. Ama zamanla ne yazık ki düzenlemeler adı altında yok edildi. Yenilemeye karşı değiliz ama doğru düşüncede, bilgili insanlar tarafından yenilenirse meydanlar güzellik kazanır. Meydan adı altında korkunç, hilkat garibesi bir düzenleme ortada. Orası tamamen bir çarşı, bir pazar alanına dönüşmüş. İstanbul’da da Taksim Meydanı’nın düzenleme adı altında nasıl katledildiğini görüyoruz. Demek ki böyle bir eksikliğimiz, beceriksizliğimiz var.  

TRABZON KENDİ KİMLİĞİNİ TAMAMEN YİTİRMİŞ DURUMDA




Trabzon kendi kimliğini tamamen yitirmiş durumda. Ben çocukluğumun Trabzon’unu İtalya’nın Bologna kentinde buluyorum. Oradaki renkler, taş binaların Trabzon hurmasına benzeyen renkleri çocukluğumdaki Trabzon’la aynı. Biz yıktık her şeyi, yok ettik. Çirkin binalar diktik. Artık Trabzon’a gelirken uçakta şehre bakan pencere tarafında oturmuyorum. Görmek istemiyorum o çirkinliği. Üzülüyorum. O kadar çirkin bir şehir ki. Oysaki 1800’lü yıllarda deniz yoluyla kente gelenler Trabzon için kuyruğunu açmış tavus kuşu güzelliğinde bir kent diyorlardı. Çaykovski bu kente iki kere geldi ve hayran kaldı. Her şeyi rant olarak gören anlayış sadece Trabzon’u değil Türkiye’nin her yerini katletmiştir. 

KEMERALTI, BOZTEPE, TEKKE MAHALLESİ YIKILMIŞ YOK EDİLMİŞ




İş dışında tatil yapak için memleketinize geliyor musunuz?

Trabzon’da kalmaya iştahım yok. Eski yapılar bir Kunduracılar Caddesi’nde kalmış, biraz da Ortahisar’da. Başka nereye gideceğiz? Kemeraltı, güzelim Boztepe yıkılmış, yok edilmiş, Tekke Mahallesi yıkılmış, tek tük aralarda evler kalmış. O kalan evlere bakanlar ne demek istediğimi anlarlar. Bütün Trabzon’un kendisi oydu. Bu, İstanbul için de geçerli. Neden yakın tarihte 12 Eylül darbesinden sonra bütün iktidarlar rantçıdır, sadece paraya taparlar? Bize müzeleri, sanat merkezleri, kütüphaneleriyle güzel kentler, yaşanabilecek yeşil alanlarla dolu, komşuluk ilişkilerinin olduğu, kentli kimliğinin öne çıktığı bir yaşam alanı ortaya çıkarmadılar. 

İMAMOĞLU TÜRK SİYASET TARİHİ İÇİN BÜYÜK BİR KAZANÇ

Bir Trabzonlu olarak Ekrem İmamoğlu ile ilgili düşünceleriniz nelerdir?  

Ben Ekrem İmamoğlu’nu 20 yıldır tanıyorum. Türkiye’nin yetiştirdiği en güzel, en doğru insanlardan biridir. Çok çalışkandır. Beylikdüzü’ndeki kültürel etkinliklere katıldığımda Ekrem’i hiçbir zaman makam odasında görmedim. Her zaman insanların arasındadır. Gerçek bir Trabzonludur. Bir Trabzonlunun aydın, vatansever, çalışkan ruhunu taşır. Çok zekidir ve çok düzgün bir insandır. Türk siyaset tarihi için çok büyük bir kazançtır. Hangi partiden olduğu önemli değil, böyle insanlara daha çok ihtiyacımız var.

TRABZONSPOR ŞEHRİN ÖNÜNE GEÇİNCE İŞİ BİTTİ

Trabzonspor’un bu seneki başarısı ile ilgili düşünceleriniz nedir?

Trabzon, Trabzonspor’un önündedir. Trabzonspor’u var eden şampiyonlukları getiren sözünü ettiğim aydın, ilerici, çağdaş Trabzon kentidir. Trabzonspor, Trabzon’un önüne geçtiği anda işi bitmiştir. Trabzonspor sporcu yetiştirmelidir. Yoksa tutup da birileri zengin olacak diye yıllarca sömürülen borç harç içindeki bir kulüp müdür Trabzonspor? Bereket versin ki iflas ettik de kendi çocuklarımıza dönüldüğü zaman görüldü başarının ne olduğu. Yine işi temizlemek o güzel çocuklara kaldı. Hepsinin alnından öpüyorum. 



MÜZECİLİK SEÇİM VAADİNDEN DAHA ÜST BİR KONUDUR

Son seçimlerde Ortahisar Belediyesi’nin Sunay Akın Oyuncak Müzesi vaadi vardı. Sizin düşünceniz nedir bu konuda? Görüşme yaptınız mı?

Müzecilik popülist söylemle ele alınmamalı. Bu yeni bir şey değil, yıllardır söyleniyor. Sunay Akın’ın kim olduğu ve nerede olduğu belli. Gerçekten kentine bir müze kazandırmak isteyenler gelip benden görüş aldılar. Antalya’ya, Gazinantep’e, Samsun’a yardımcı oldum. Ama Trabzon’da sadece ses var görüntü yok. Bu konuda yeni kurulan Her Şey Kadınla Başlar Derneği’ni ciddiye alıyorum. Yani Trabzon’a gerçekten müze kazandırmak isteyen onlardır. Onların dışında kimse kusura bakmasın. Yani bu iş böyle seçimde propaganda için kullanılmamalı. Bu iyi niyettir, kazandırmak isteyen tabii ki kazandırsın. Gerçekten samimilerse benim adresim belli, buyursunlar. Ama ülkemizde müzecilik konusu bir seçim vaadinden daha üst bir konudur. 

KÜLTÜR SANAT ADINA YAPILAN HİÇBİR ŞEY YOK

Trabzon’da kültürel etkinlikler noktasında şehrin yöneticileri bir Trabzonlu olarak sizinle fikir alışverişinde bulunmuyor mu?  

Hayır hiç kimse kapımı çalmıyor. Zaten Trabzon’da yıllardır kültür sanat adına yapılan hiçbir şey yok. Benim kapım herkese açık. Bana değil Türkiye, dünyanın dört bir yanından insanlar geliyor. Hiç kusura bakmasınlar, öyle bir noktaya gelindi ki, belki de artık gelmeye yüzleri yok demek istiyorum. Müzecilik adı altında iyi niyetle o kadar yanlış işler yapıldı ki. Buna Trabzonspor Müzesi de Trabzon Kent Müzesi de dahil. Eski belediye binası güzel bir müze yapılamaz mıydı? Ukalalığıma verin dünyada müze görgüsü üst düzeyde olan birkaç kişiden biriyim. Trabzon’un geleceğine yön verme konusunda düşüncemiz alınamaz mıydı? Tarihi bir binayı kapatıp altını rantiyeye vermek midir belediyecilik?  Ben bilgimden yararlanmak isteyen herkese ayırmadan, bölgecilik yapmadan yardımcı oluyorum. 

YAŞARKEN YERİN DİBİNE SOKUYORUZ  ÖLÜNCE AHLANIP VAHLANIYORUZ

Trabzon’un önemli değerleri var. Bunlara sahip çıkılması noktasında düşünceniz nedir?

Ben 1960’lı yılların ortaya çıkardığı bir insanım. Trabzon’un kültür seviyesi beni var etti. Bu yüzden bu topraklar yeniden nadas edilmeli. Kültürlü entelektüel, adil insanlar yetiştirmeli. Sadece ben değil Grafik Sanatlar Müzesi’ni kuran Süleyman Saim Tekcan, Afrika’ya gidip 40 küsur yıl doktorluk yapan, bütün dünyanın takdir ettiği Dr. Celalettin Algan Trabzonludur. Onun büstüne tahammül edemediler bu şehirde. Çok çok değerli bilim insanlarımız var. Şenol Güneş gibi kaç insan yetiştirmiştir Trabzon? Şenol Güneş Trabzon’u bırak Türk futbolu için bir mucizedir. Hüseyin Tok, Turgay Semercioğlu, Necati Özçağlayan, Ali Kemal Denizci nerede? Bunlar çok değerli insanlarımız ve hayattalar. Yaşarlarken onları yerin dibine sokuyoruz. Bekliyoruz ki o insanlardan biri ölsün de ahlanalım vahlanalım.



TRABZON ATATÜRK’ÜN 1923 AYARLARINA GERİ DÖNMELİ

Bahsettiğiniz olumsuzlukların giderilmesi için sizce öncelikli olarak neler yapılmalı?

Yakın tarihte bu anlayışla hiçbir şey yapılamaz. Yapılacaklar belli. Bilimin ve aklın yolunda yürüyen bir Trabzon. Çıkarcılığın, rantçılığın, paranın peşinde koşmayan bir Trabzon olmalı. Bu Türkiye’nin geneli için de geçerli. Ne yazık ki bilimi ve aklı dışladık. Trabzon da bu anlayış içerisinde. Bu anlayış ile hiçbir şey yapılamaz. 1923 devrimini yapan Mustafa Kemal Atatürk’ün ayarlarındaki Trabzon, beni var eden Trabzon. Trabzon o ayarlara geri dönmeli. Sadece Trabzon değil tüm Türkiye Mustafa Kemal Atatürk’ün ayarlarına dönmelidir. Başka da çıkışımız yok.  

ÖZ ELEŞTİRİ YAPIP KENDİLERİNİ SORGULASINLAR

Son olarak Trabzonlulara vermek istediğiniz bir mesaj var mı?

Trabzonlular bir öz eleştiri yapıp kendilerini sorgulasınlar. Trabzonlu akıllıdır, zekidir, çok güzel insandır. Hatalarını görsünler. Aynada kendilerine baksınlar. Kendisiyle göz göze gelmeye korkmasın. Hepsini çok seviyorum. Aynadaki Trabzonlu onlara doğru yanıtı verecektir. Trabzonlunun içindeki gerçek, dürüst ve adaletli Trabzonluya inanıyorum. Onu asla yok edemezler. 

PONTUS SÖZÜNÜN ALTINDA KALIYORLARSA KENDiLERi BiLiR!

Esenler belediye başkanının Trabzon ile ilgili söylemlerini siz nasıl değerlendiriyorsunuz?  

Kötü söz sahibine aittir. Biz tarih boyunca farklı medeniyetlerle kardeşçe yaşamış bir toplumuz. Trabzon büyük bir medeniyettir. Birileri koltuklarından kalkmamak için, kendi rant düzenlerini bozmamak adına komşularımıza sanki kötü bir unsurmuş gibi davranmaktan vazgeçsinler. Eğer Trabzonlu da bu sözün altında kalıyorsa, onu da kendileri bilir. Yani Trabzonlu olmak sanki bir kötü kimlikse, bunun yanıtını da Trabzonlu versin. Neredeler? Bu Trabzon’un yöneticileri, milletvekilleri, bakanları yok mu? Bu bölücülüktür, ayrıştırmadır. Terörün yapamadığını birileri yapıyor. Birileri mi üstlendi bu görevi artık? Ekrem İmamoğlu Trabzonludur. Bu ülkeyi bölüp ayrıştırmak isteyen düşüncenin yapamadığı bir dili savunmak çok yanlıştır. Sadece Trabzon’a değil, Türkiye’nin hiçbir kentine böyle yaklaşamazsınız. Daha çok seçimler olacaktır. Pek çok adaylar çıkacaktır. Bu güzel ülkenin neresinden olursa olsun, bizim gibi düşünmeyen bir insanı ayrıştırıp ötekileştirmek çok yanlıştır.