14 Ekim 2022'de Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana gelen ve 42 maden işçisinin feci şekilde hayatını kaybettiği maden kazasını araştırmak üzere kurulan Meclis Araştırma Komisyonu raporunu tamamladı.

RAPOR 366 SAYFA 120 ÖNERİ İÇERİYOR

366 sayfalık raporda, kazanın en önemli nedeni olarak tali havalandırmanın yetersizlik olması gösterildi. Raporda ayrıca, metan gazı varlığının ve patlamayı tetikleyici unsurların gerekli önlemlerle yönetilemediğine dikkat çekildi. Meclis raporunda benzer bir facianın bir daha yaşanmaması için 120 öneri yer aldı. İş kazalarında ihmal ve kusuru bulunanlara uygulanan cezai yaptırımların arttırılması, ruhsatsız üretim yapanların ömür boyu men edilmesi gerektiği belirtildi. Bağımsız bir Ulusal Maden İş Sağlığı ve Güvenliği Kurumu kurulması istendi.

Çalışmasını dört ayda tamamlayan komisyon, kazanın meydana geldiği Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ait maden ocağında da inceleme yaptı.

DHA’ya göre raporda kazanın en önemli nedeni olarak "patlayıcı atmosferi oluşturan metan gazı varlığı” ve "patlamayı tetikleyici unsurların gerekli önlemlerle yönetilememesi" gösteriliyor ve şu satırlar yer alıyor:

• "Patlamanın meydana geldiği 14.10.2022 tarihinde metan ölçüm değerleri incelendiğinde uygulanan havalandırma projesinin, metanın patlama alt limitlerinin altında kalması için yeterli olmadığı görülmektedir."

• "Metan patlamasının tetiklemesi ile art arda gerçekleştiği düşünülen kömür tozu patlamasının ve patlama şiddetinin ocağı yatay ve dikey yönde geniş bir alanda etkilemesinin nedeni, başarılı bir tozla mücadele yapılamaması ve su/toz barajlarının yetersiz olması ve doğru konumlandırılmamış olmasıdır."

• "Üretim ve hazırlık sırasında yapılan patlatmalı kazı faaliyetlerinin mevzuatta belirtilen şartlara uymaması ve bunları kontrol eden ve denetleyen etkin bir denetim ve kontrol mekanizması olmaması ortam güvenliğini riske atmıştır."

Raporda kaza anında personel eksikliği nedeni ile merkezi gaz izleme odasında tek operatörün çalıştığı kaydedildi. Merkezi gaz izleme sisteminin sesli alarm sistemi ile entegre olmamasının, yer altı iletişim ağının zayıflamasına ve bilgi akışında aksaklıklara neden olduğu vurgulandı.

FACİA YAŞANMAMASI İÇİN YENİ YASAL DÜZENLEME GEREKLİ

Raporda yeni yasal düzenlemelere ihtiyaç olduğu da vurgulandı. İş kazalarında ihmal ve kusuru bulunanlara uygulanan cezaların ve denetim sırasında tespit edilen “iş sağlığı ve güvenliğini tehlikeye atan eksiklikler konusunda ihmal ve sorumluluk sahibi olanlara uygulanan idari yaptırımların caydırıcılığının” artırılması gerektiğine dikkat çekildi.

Raporda ayrıca, “Ruhsatsız işletildiği tespit edilen ve kapatılan madenleri işleten kişilere hapis cezası verilmesi ve bu kişilerin ömür boyu madencilik faaliyetlerinden men edilmesine yönelik yasal düzenlemeler yapılmalıdır” ifaleri yer aldı.

"Madenlerde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasına ve sürdürülebilir olmasına yönelik bir yönetim sisteminin oluşturulması gerektiği belirtildi. Bunun için uluslararası standartlarda, bağımsız bir ulusal maden iş sağlığı ve güvenliği kurumunun kurulması" gerektiği kaydedildi.

"Havalandırma projelerinin her ocağın özel şartlarına dikkat edilerek hazırlanması gerektiği de raporda yer alan başka bir öneriydi. Bu konudaki denetim, ölçüm ve analizlerin düzenli yapılmasının sağlanması gerektiği" de vurgulandı.