Bombalar düşük çarpma hızlarında ve açılarında dahi yüksek delme kabiliyeti, önceden şekillendirilmiş parçacıklarıyla ikincil hedeflere karşı yüksek etkinliği, programlanabilir ateşleme zamanları, farklı hedef tiplerine karşı kullanılabilme gibi önemli özelliklere sahip.

Türkiye'de yerli kaynaklarla geliştirilen ilk beton delici mühimmat olma özelliği taşıyan "nüfuz edici bomba", Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumunun (MKEK) Kırıkkale'deki Mühimmat Fabrikasında  üretiliyor.

Mühimmat Fabrikası Müdür Yardımcısı Emin Yiğit, 1929 yılında kurulan fabrikalarının tapa üretim, mermi üretim ve mermi dolum faaliyetlerinin yürütüldüğü imla (doldurma) üretim bölümlerinden  oluştuğunu söyledi.

Fabrikada bin 71 personelin görev yaptığını belirten Yiğit, "Mühimmat  fabrikası, Türk Silahlı Kuvvetlerinin, Emniyet Genel Müdürlüğünün ve Milli  Savunma Bakanlığının ihraç izni verdiği yabancı silahlı kuvvetlerin ihtiyaçlarını  karşılamak üzere 25 milimetreden 203 milimetreye kadar değişik çaplarda ağır  silah mühimmatı üretmektedir. Tahrip kalıpları, çukur imlalı tahrip şarjları ve  el bombaları da üretim kalemleri arasında yer almaktadır" diye konuştu.

Ar-Ge projelerinde kendi öz kaynaklarıyla yaptıkları çalışmaların yanı  sıra  ASELSAN, TÜBİTAK-SAGE ve ROKETSAN firmalarıyla da iş birliği ve teknoloji  transfer çalışmaları yaptıklarını ifade eden Yiğit, şu bilgileri verdi:

"Projeleri tamamlanarak seri üretime geçmiş ve geliştirme çalışmaları  devam eden projelerimiz arasında Türk topçusunun gururu 52 kalibre 'Fırtına' ve  'Panter' obüslerinden atılan 40 kilometre menzile sahip 155 milimetrelik  mühimmat, Altay tankının 120 milimetre kinetik enerjili zırh delici mühimmatı ve  atış cetveli ile F-16 savaş uçakları ile sertifikalandırılmış, güdüm kiti ile  birlikte kullanıldığında akıllı mühimmata dönüşen ve nokta atışıyla sığınak delen  'nüfuz edici bomba' yer almaktadır. Ayrıca, yeni geliştirilen 'Korkut Alçak  İrtifa Savunma Sistemi'nde kullanılan 35 milimetre parçacıklı mühimmat, jandarma,  komando ve emniyet birimlerinin etkinliğini artıran silah altı, tamburlu ve  otomatik bombaatar silahlarından atılan düşük ve yüksek hızlı 40 milimetre  bombaatar mühimmat modelleri, el yapımı patlayıcıların ve patlamamış mühimmatın  etkisiz hale getirilmesinde kullanılan tahrip şarjları sayılabilir. Bunun  yanında, pek çok mühimmat modelinde patlayıcıyı duyarsızlaştırarak emniyetin  artırılması amacıyla duyarsız patlayıcı üretimi ve dolum tesisi kurulmuş ve  işletmeye alınmıştır."

SIĞINAK DELEN "NÜFUZ EDİCİ BOMBA"

Ar-Ge Müdürü İhsan Çağatay Öncel de "sığınak delen" olarak bilinen  nüfuz edici bombanın yer üstü ve yer altındaki hedeflere karşı kullanılmak üzere  tasarlanan, ardışık delici harp başlığı teknolojisine sahip ve Türkiye'de  geliştirilen ilk beton delici mühimmat olduğunu kaydetti.

Nüfuz edici bombanın dış geometrisinin güdüm kiti arayüzleri, kütle,  kütle merkezi  ve eylemsizlik özelliklerinin MK-84 (2000 libre) genel maksat  bombasıyla benzer olduğunu dile getiren Öncel, şunları kaydetti:

"Nüfuz edici bomba, düşük çarpma hızlarında ve açılarında dahi yüksek  delme kabiliyeti, ön delici tasarımda kullanılan önceden şekillendirilmiş  parçacıklarıyla ikincil hedeflere karşı yüksek etkinliği, programlanabilir  ateşleme zamanları, farklı hedef tiplerine karşı kullanılabilme özellikleri ile  MK-84 genel maksat bombasıyla uyumlu tüm güdüm kitleriyle kullanılabilme  potansiyeline sahiptir. Hedef tipleri, gömülü sert hedefler; Bunlar mühimmat  depoları, yer altı petro kimya depoları, sığınaklar, uçak hangarları, komuta  kontrol merkezleri. Yer üstü hedefler; uçak pistleri, barajlar, köprüler, kritik  binalar, alan hedefleri; radar antenleri, sahip füze bataryaları, endüstriyel  tesisler ve park halindeki uçaklardır."

Öncel, nüfuz edici bombanın hassas güdüm kiti HGK ve GBU-10-EB lazer  güdüm kitiyle kullanılmaya da uyumlu olduğuna dikkati çekerek, bombanın MK-84  genel maksat bombasıyla uyumlu tüm güdüm kitleriyle kullanılabilme potansiyeline  de sahip olduğunu vurguladı.

Nüfuz edici bombanın güçlendirilmiş betonu delme özelliğine sahip  olduğuna işaret eden Öncel, şu anda F-4 ve F-16 savaş uçakları için  sertifikasyonunun tamamlandığını bildirdi.

DUYARSIZ PATLAYICI PROJESİ

MKEK Mühimmat Fabrikası'nda yürütülen başka bir proje kapsamında ise  mühimmatın ısı, şok, parça veya mermi çarpması etkisi ile kendi kendine  patlamasının önlenmesi amacıyla "duyarsız mühimmat" üretimine başladı.

TÜBİTAK/SAGE’den hizmet alımı ile gerçekleştirilen proje kapsamında  “Duyarsız Patlayıcı Üretim ve Dolum Tesisi” kuruldu.

Bu sayede uçak bombaları ve savaş başlıkları gibi mühimmatlar için ana  şarj olarak kullanılan dökülebilir plastik bağlı patlayıcı üretim ve dolum  yeteneği kazanıldı.

Duyarsız mühimmat teknolojisine geçiş için de MKEK envanterinde  bulunan mühimmat tiplerinin bir plan dahilinde duyarsızlaştırılması sağlanacak. 

Bu kapsamda gerek TSK ve müşteri istekleri gerekse dünyadaki  gelişmeler göz önünde bulundurularak MKEK’nin kendi duyarsız mühimmat envanterini  oluşturması ve mühimmatlara duyarsızlık özelliğinin kazandırılması ile savaş ve  barışta mühimmatların patlama olasılıklarının azaltılmasının yanı sıra lojistik açıdan kazanç sağlanması amaçlanıyor.

Proje, Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacını yurt içinde karşılayarak  yurt dışı bağımlılığının azaltılmasını sağlamak, yurt dışı pazarlara açılarak  benzer üretim yapan firmalarla rekabet edebilmek açısından büyük bir önem taşıyor.

Aynı zamanda duyarsız patlayıcı üretim altyapısı ile değişen  gereksinimlere paralel olarak farklı kompozisyonlarda plastik bağlı patlayıcı  üretmek amacıyla Ar-Ge ve Ür-Ge yeteneğinin kazanılması, yetişmiş insan kaynağı,  bilgi birikimi ile alet, teçhizat ve donanımın olması gelecekteki çalışmalar  açısından önemli bir alt yapı sağlayacak.

Dünyada yaygın olarak çalışılmaya devam eden duyarsız patlayıcı  konusu, Türkiye'nin kendi beyin ve insan gücü ile çalışılmış olması açısından  gelecekte birçok konuya da örnek teşkil edecek.