Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından bugün yayınlanan bir rapora göre, bazı ülkelerin yeni Rus tehdidine karşı silahlarını güçlendirmesini duyurmasıyla birlikte son beş yılda silah ticaretinden önemli bir artış kaydedildi.

SIPRI, çalışmasında 2017 ila 2021 yıllarını baz aldı. Dünyadaki silah ticareti önceki beş yıla göre yüzde 4,6 azalırken, Avrupa silah ithalatında yüzde 19 oranında bir artış yaşadı.

SIPRI Silah Transferleri Programının Kıdemli Araştırmacısı Pieter D. Wezeman, yaptığı açıklamada Avrupa’nın silah ticaretinde yeni sıcak nokta olduğunu söyledi. AFP’ye konuşan Wezeman, “Askeri harcamalarımızı önemli ölçüde artıracağız, büyük miktarlarda yeni silahlara ihtiyacımız var. Bunların büyük bir kısmını Avrupa ve ABD’den ithal edeceğiz” dedi. Yetkili, Almanya dahil birçok Avrupa ülkesinin savunma sektörüne önemli yatırım yaptığını ifade etti.

"Bu eğilim 2014 yılında Kırım'ın ilhakından sonra başladı"

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin yarattığı korkular ışığında, Avrupa ülkelerine modern ve pahalı ABD yapımı ‘F-35’ savaş uçakları, füzeler, topçu ve diğer ağır teçhizat bulundurabilen savaş uçakları tedarik edilmesi planlanıyor. Wezeman açıklamasında, “Bunların çoğu biraz zaman alıyor, kararı almanız ve siparişleri vermeniz, ardından üretim yapmanız gerekiyor, bu yüzden en az birkaç yıl sürüyor. Ancak gerçek şu ki, bu eğilim 2014 yılında Kırım'ın ilhakından sonra başladı ve bugün yansımalarını görmeye başlıyoruz” ifadelerini kullandı. Yetkili, Avrupa'nın küresel silah ticaretindeki payının, önemli ölçüde artmaya devam edeceği beklentisiyle son beş yılda yüzde 10'dan yüzde 13'e yükseldiğine dikkati çekti.

Birçok sözleşme ve silah bağışını çevreleyen belirsizlik nedeniyle küresel silah ticareti hakkında rakam vermek zor olsa da, uzmanlar hacminin yılda yaklaşık yüz milyar dolar olduğunu tahmin ediyor. SIPRI’ya göre, Asya ve Okyanusya bölgesi, silah sevkiyatlarının yüzde 43'ü ile son beş yılda bir numaralı ithalatçı olmaya devam ederken, en büyük 10 ithalatçı arasında sırayla Hindistan, Avustralya, Çin, Güney Kore, Pakistan ve Japonya bulunuyor.

Asya başkentlerinde silah ticareti yüzde 5 azaldı

Dünyanın en kalabalık bölgesine yapılan silah ticareti, Çin geriliminin artması ışığında Doğu Asya (yüzde 20) ve Okyanusya'da (yüzde 50) önemli artış yaşarken, bir dizi Asya başkentlerinde silah ticareti son beş yılda yaklaşık yüzde 5 azaldı. SIPRI, Çin ile Asya ve Okyanusya'dan birkaç ülke arasındaki gerilimin, bölgedeki silah ithalatının ana itici gücü olduğuna işaret etti.

Ortadoğu, yüzde 3 artışla küresel ithalatın yüzde 32'lik payıyla dünyanın ikinci silah pazarı konumunda. Wezeman konuyla ilgili, “Mevcut petrol fiyatları, büyük gelirler elde edecekleri anlamına geliyor ve bu genellikle büyük silah siparişlerine de yansıyor” dedi. ABD ve Afrika ise yüzde 6 oranında düşüş yaşadı.

"Fransızlar büyük siparişler alıyor"

Fransızların büyük siparişler aldığını söyleyen Wezeman, bunun ülkenin teknoloji ihracatını destekleme politikasını ABD’den daha açık hale getirmesiyle gerçekleştiğini aktardı. Rusya sıralamadaki yerini korurken, özellikle silah tedariki konusunda Moskova’dan tamamen bağımsız hale gelen Çin'den yapılan ithalattaki düşüş nedeniyle Pekin ile olan silah ticareti payı yüzde 19 azaldı.

Ayrıca, Ukrayna'ya yönelik askeri saldırının Rusya'ya getirdiği izolasyonun ve ekonomisine uyguladığı ağır yaptırımların, silah endüstrisine sert yansımaları olabilir. Wezeman özellikle de Cezayir ve Mısır gibi Rus askeri teçhizatının tarihi müşterilerine yönelik ABD tepkisinin artabileceğini söyledi.