Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2022 yılı bütçe teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülerek kabul edildi. Komisyonda sunum yapan Enerji Bakanı Fatih Dönmez, milletvekillerinin soru ve eleştirilerine yanıt verdi.

Türkiye’de 2016 yılından bu yana uygulanan kalıcı yaz saati uygulamasıyla birlikte 6,82 milyar kilovatsaat enerji tasarrufu yaptıklarını belirten Bakan Dönmez, Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi’ni (BOTAŞ) ikiye böleceklerini fakat şu anki şekliyle bölme imkanının olmadığını söyledi.

‘200 LİRA FATURA GELİYORSA YARISINI DEVLET BÜTÇESİNDEN KARŞILIYORUZ’

2022 yılının ilk çeyreğinden sonra enerji fiyatlarının “daha makul”, “daha rasyonel” bir noktaya gelmesini beklediklerini ifade eden Dönmez, “Türkiye’de biz aslında bunları vatandaşımıza oldukça düşük seviyede yansıttık. Neredeyse yarısını yansıtıyoruz, sübvanse ediyoruz. Başka bir ifadeyle, bir vatandaşımızın evine 200 liralık fatura geliyorsa bilin ki 200 lirasını biz aslında kendi bütçemizden yani devlet bütçesinden karşılıyoruz, doğalgazda da buna benzer bir bütçe söz konusu” diye konuştu.

Muhalefet temsilcilerinin, “Kara Kış Fonu oluşturulsun” önerilerine ilişkin konuşan Bakan Dönmez, “Aslında size ‘Bu 400 lira gelecekti ama bunun 200 lirasını biz devlet bütçesinden karşıladık’ demediğimiz için bunu belki tam anlatamıyoruz” dedi ve kademeli ile sosyal tarife gibi konuların gündemlerinde olduğunu söyledi.

BAKAN DÖNMEZ’DEN İYİ PARTİLİ USTA’YA: UCUZUNU GETİR SİZİN ADINIZI VERELİM

Enerji Bakanı Dönmez, Türkiye Petrolleri’nin Karadeniz ve Akdeniz’deki petrol arama faaliyetlerine ilişkin yöneltilen sorulara da yanıt verdi. Akdeniz’de kendi bakanlık döneminde 8 tane derin deniz sondajı yapıldığını belirten Bakan Dönmez, Karadeniz’de ilan edilen 540 milyar metre küpün çok üzerinde doğalgaz kaynağı tahmin ettiklerini söyledi.

Bakan Dönmez sondaj yapan gemilerin satın alınmasına gerekçe olarak ise, “Kiralamış olsaydık bir tane sondaj yapamazdık, ambargolar vardı” dedi. Sondaj yapan Kanuni gemisini 37,5 milyon dolara, Yavuz gemisini 265,5 milyon dolara ve Fatih gemisini 154 milyon dolara satın aldıklarını belirten Bakan Dönmez, “Biz toplamda bu 3 gemiyi satın alma ve reaktivasyon bedelleriyle aşağı yukarı 744,5 milyon dolara aldık. Bugün sipariş verseniz 798 milyon dolara 1 yeni gemi alırsınız. Biz 1 yeni gemi yerine 3 tane gemi aldık” ifadelerini kullandı.

Sondaj gemisi fiyatlarına karşılık İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, Bakan Dönmez’in sözleri üzerine, “Kanuni Gemisi 90 milyon dolar, aynı gemi” dedi. Bu sözler üzerine Bakan Dönmez, “Tamam, getir, hemen bugün alalım Erhan Bey. Gemiye de sizin adınızı verelim, bu kadar da iddia ediyorum” ifadelerini kullandı.

‘BOTAŞ İKİYE BÖLÜNECEK’

Komisyon görüşmeleri sırasında CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, “BOTAŞ’ın üçe bölünüp özelleştirileceği konusunda duyumlarımız var” dedi “TPAO’yu ve BOTAŞ’ı özelleştirecek misiniz?” sorusuna yanıt talep etti.

BOTAŞ’a ilişkin mevcut kanunda ikiye bölünmesiyle ilgili hükmün olduğunu belirten Bakan Dönmez, “Biz de ikiye böleceğiz fakat şu anda ki şekliyle bölme imkânı yok. Çünkü varlıkların büyük bir kısmı sabit kıymetler; öbürüne alınmasını öngörüyor, hâlbuki BOTAŞ Ticarette sadece kontratlar var, orada bir ufak değişiklik çalışması önerimiz olacak; tabii ki komisyonlarımızın, Meclisimizin takdirinde olacak” ifadelerini kullandı.

Elektrik alanında olduğu gibi şebeke işleten ile işin ticaretini yapanı ayrıştırmaları gerektiğini belirten Bakan Dönmez, “Burada biraz geç kalındı” dedi ve BOTAŞ’a ilişkin çalışmaya dair şunları söyledi:

“Meclis de tasvip ederse iletim tarafıyla, yani şebeke işletenle gazın ticaretini yapanı ayrıştıracağız. Zira zaten şu anda piyasanın yüzde 80’ i BOTAŞ'ta olmakla birlikte yüzde 20 de özel sektör var. Bir yerde, eşit taraflar arasında, eşit muamele yapabilmesi adına bunun da yapılması gerekiyor, bu bir ayrışmadan ibarettir.”

YAZ SAATİ UYGULAMASIYLA TASARRUF 6,82 MİLYAR KİLOVATSAAT

Türkiye’de 2016 yılından bu yana uygulanan kalıcı yaz saati uygulamasının ne tür sonuçlar doğurduğu, enerji tasarrufu yapılıp yapılmadığı da Bakan Dönmez’e yöneltilen sorular arasında yer aldı.

Uygulamaya ilişkin İstanbul Teknik Üniversitesi’yle bir sözleşmelerinin olduğunu belirten Dönmez, uygulamanın başlamasından bu yana elde edilen tasarrufun yaklaşık 6,82 milyar kilovatsaat olduğunu söyledi. Bu tasarrufun parasal karşılığının tek zamanlı tarifeye göre 3,97 milyar lira olduğunu belirten Bakan Dönmez sözlerini şöyle sürdürdü:

“Üç zamanlı tarife alırsak -ki o biliyorsunuz puan saatler akşam biraz daha pahalı- oradaki rakam da 5,94 milyar lira. Ayrıca, bununla birlikte Avrupa Birliği Komisyonu tarafından üye ülkeler 28 Mart 2021’den itibaren tek saat uygulamasına geçilmesi tavsiye kararı iletilmiş olup üye ülkeler bu yönde kararlarını kendileri alacak. Yani, bizim bundan üç-dört sene önce geçtiğimiz uygulama konusunda Avrupa Birliği de kendi üyelerine bu doğrultuda adım atmalarını önermiş.”

‘TRT PAYININ TARIMSAL SULAMA ABONELERİNDEN KALDIRILMASIYLA İLGİLİ HAZIRLIK YAPTIK’

Yüksek faturalara önlem amacıyla bakanlığın, TRT payı ve KDV’yi faturalara yansıtmaması talebine ilişkin konuşan Bakan Dönmez, TRT payının tarımsal sulama abonelerinden kaldırılmasıyla ilgili bir hazırlık yaptıklarını ve Meclis gruplarına gönderdiklerini belirterek, “En azından onun bilgisini sizlerle paylaşmış olayım. Biliyorsunuz daha önce sanayi abonelerinden bu kaldırılmıştı” ifadelerini kullandı.