Tunuslu ekonomi uzmanları, ülkede bir yıldan bu yana buğday, un ve şeker gibi temel gıda maddelerinde yaşanan krizin sebebinin, devletin iddia ettiğinin aksine "tekelcilik" değil mali sıkıntılar olduğunu savunuyor.

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, sık sık Tunus'ta yaşanan tahıl krizinin müsebbibi olarak yolsuzluk yapanları, tekelcileri ve spekülatörleri gösterip onları günah keçisi ilan etse de ekonomistler bu konuda farklı düşünüyor.

Temel gıda maddelerinde yaşanan bu kıtlığın sebebinin devletin içinde bulunduğu ekonomik zorluklar olduğunu söyleyen ekonomi uzmanı Muaz bin Hudeydan ve ekonomi profesörü RıdaEşkundali, tekelciliğin, kıtlığın sebebi değil sonucu olduğunu belirtiyor.

YOLSUZLUK VE TEKELCİLİK ÖNCEDEN DE VARDI

AA muhabirine konuşan ekonomistlerden Hudeydan, ülkede tahıl ve unun dağıtımı ve bu alanda yaşanan yolsuzlukların yeni bir durum olmadığından bahsetti.

Hudeydan, "Devlet buğdayı, Tahıl Bürosu aracılığıyla değirmenlere dağıtıyor ve değirmenlere ürettikleri miktara göre destek veriyor, sonrasında un fırınlara sübvansiyonlu fiyatla dağıtılıyor ve devlet fırınlara aldıkları un miktarı kadar sübvansiyon veriyor. Sübvansiyon işin içine girdiğinde daha çok un alan daha çok destek almış oluyor" dedi.

Tunuslu uzman, Tahıl Bürosu'nun buğday dağıtımında yolsuzluk yaptığını ve bu nedenle Genel Müdür Beşir el-Kesiri'nin azledildiğini, fırınlara un dağıtımı konusundaki yolsuzluk sebebiyle de Fırıncılar Odası Başkanı Muhammed Buanan'ın tutuklandığını kaydetti.

Buğdayda yolsuzluk ve tekelin yıllardır var olduğunu ancak iç pazara yetecek miktarda ürün olduğu için bunun görünür olmadığını ifade eden Hudeydan, şöyle devam etti:

"Bugün gelinen noktada un artık iç pazarın ihtiyacını karşılayamaz oldu çünkü devlet, daha fazla miktarda un tedarik etme konusunda mali sıkıntı yaşıyor. Ürün azlığı nedeniyle de yolsuzluk gün yüzüne çıktı." 

ÜRETİM DÜŞÜK, TEDARİK İÇİN DÖVİZ YETERSİZ

Yurt dışından tahıl satın alma işinin devletin tekelinde olduğunu, çiftçiden satın alınacak buğdayın fiyatını da onun belirlediğini aktaran Hudeydan, tahılın fiyatı, üretim maliyetlerini karşılamadığı için çiftçilerin çoğunun buğday ekmeyi bıraktığını dile getirdi.

Hudeydan, 2002'de ülkede 1,5 milyon hektarlık alanda tahıl ekimi yapıldığını bu miktarın şu an 1 milyon hektara gerilediğini, tarım arazilerinin üçte bir oranında küçüldüğünü söyledi.

Devletin derin bir ekonomik krizden geçtiğini ve bundan çıkmak için sübvansiyonun kaldırılması gerektiğini savunan Hudeydan, şu değerlendirmede bulundu:

"Bugün biz tükettiğimizden çok daha az üretiyoruz ve üstelik fiyatların düşmesini istiyoruz. Eğer bir petrol ülkesi ya da zengin bir ülke değilseniz, bu imkânsız. Devletin kademeli olarak sübvansiyonu kaldırması gerekiyor. Dünya üzerinde hangi ülke olursa olsun krizden çıkmak için bedel ödemesi gerekir."