Uranyum zengini Batı Afrika ülkesi Nijer'de bir grup askerin Çarşamba günü devlet televizyonuna çıkarak darbe yaptıklarını duyurmasıyla, bütün dünyaya şok dalgaları yayıldı.

Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayındaki askerler, Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum'u alıkoydu. Mohamed Bazoum, ülkedeki radikal militan grupların faaliyetlerine karşı Batı ile işbirliği yapan kilit bir isim konumundaydı.

Darbeci askerler, ülkenin anayasasının askıya alındığını, tüm kurumların lağvedildiğini ve ülke sınırlarının kapatıldığını açıkladı.

Darbecilerin sözcüsü, "Dış ülkelerin müdahale etmemesi çağrısında bulunuyoruz. Tüm kara ve hava sınırları, durum normale dönene kadar kapatılmıştır" dedi ve geceleri sokağa çıkma yasağı uygulanacağını duyurdu.

Devlet televizyonuna çıkan darbeci askerlerden Albay Amadou Abdramane, "Güvenlik ve savunma güçleri olarak ülke güvenliği ve ekonominin bozulması üzerine bu rejime son verme kararı aldık" dedi. Abdramane’ye açıklamasında dokuz asker daha eşlik etti.

HALK DARBEYE KARŞI SOKAKTA

Cumhurbaşkanı Bazoum'un gözaltına alınmasına dünyadan tepki yağarken, başkent Niamey'de darbe karşıtları sokağa indi. Parlamento ve cumhurbaşkanlığı önünde toplanan kalabalık, ellerinde Bazoum'un fotoğraflarını taşıdı ve demokrasi sloganları attı.

GENELKURMAY BAŞKANI DESTEK VERDİ

Darbenin arkasında kimin olduğu gizemini korurken, Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı General Omar Tchiani ismi öne çıkıyordu. Nijer Genelkurmay Başkanı Abdou Sidikou Issa, bugün darbeci askerleri desteklediğini duyuran bir açıklama yayımladı. Darbecilerin bildirisine onay verdiğini belirten Genelkurmay Başkanı Issa, herhangi bir çatışmayı durdurmak için söz konusu kararı verdiğini söyledi.

MEYDAN OKUDULAR

Darbeye hoşgörü gösterilmeyeceğini belirten Nijer hükümeti ise, halkı askeri cuntayı reddetmeye çağırıyor. Hükümet ayrıca Cumhurbaşkanı Bazoum'un derhal serbest bırakılmasını istiyor.

Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum da, Twitter hesabından darbecilere meydan okuyan bir mesaj paylaştı.

Associated Press (AP) haber ajansı, Batı Afrika ülkesinde yaşayanların Perşembe sabahı bölünmüş bir ülkeye uyandığını bildiriyor.

KIRILMA NOKTALARI

Yıllardır El Kaide ve DEAŞ gibi örgütler tarafından terörize edilen Sahel Bölgesi'nde, son dönemde birden çok kırılma noktası yaşandı. Nijer'in komşuları Mali ve Burkina Faso'da gerçekleşen askeri darbeler, bölgede Rusya hakimiyetini getirdi. Rus paralı asker grubu Wagner'in önce Orta Afrika Cumhuriyeti, ardından Mali'ye girmesiyle, bölgede yıllardır bulunan Fransa çekilmek zorunda kaldı.

'KURAK MEVSİMDEKİ SU BİRİKİNTİSİ GİBİ KÜÇÜLÜYOR'

BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner, Nijer'deki darbenin Fransa ve Batılı ülkeler için bir başka kötü haber olduğunu aktarıyor. Mali'deki cuntanın Wagner Grubu'yla kurduğu ortaklığın ardından Fransa'nın Sahel Bölgesi'ndeki operasyonlarını Nijer'e taşıdığını hatırlatan Gardner, gerçekleşen darbenin 26 milyon nüfuslu Batı Afrika ülkesinin bile güvenli bir üs olmadığını gösterdiğini yazdı.

Frank Gardner, analizinde "Bölgedeki Batı nüfuzu kurak mevsimdeki bir su havuzu gibi küçülüyor" dedi.

ABD VE FRANSA'NIN ASKERİ ÜSLERİ VAR

Nijer'de Fransa ve ABD'nin askeri üsleri var. Nitekim, Nijer'deki darbe girişimi duyulur duyulmaz ABD, Avrupa ve Birleşmiş Milletler'den tepkiler yükseldi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington’ın Cumhurbaşkanı Bazoum’a 'tereddütsüz destek verdiğini' söyledi.

1960’ta Fransa’dan bağımsızlığını ilan eden Nijer'de, o zamandan beri dört kez darbe yapıldı. Ülkedeki son askeri darbe 2010 yılında Cumhurbaşkanı Mamadou Tandja’yı devirmek üzere gerçekleşti.

Topraklarının üçte biri çöl olan Nijer, dünyanın en yoksul ülkeleri arasında yer alıyor. Buna karşın ülkede doğum oranı oldukça yüksek ve nüfusu da genç. Nijer'de 10 yaşın altındaki çocuklar nüfusun üçte birinden fazlasını oluşturuyor. Halkın yüzde 40'tan fazlası aşırı yoksulluk içinde yaşıyor. Ayrıca Nijer, Akdeniz'e ulaşmak isteyen göçmenler için en önemli transit ülkelerden biri.