Merhabalar. Turizm cenneti yurdumuzda güzel memleketimiz Trabzon da payını alıyor. Esnafın yüzü öyle gülüyor öyle gülüyor ki değme keyiflerine. Allah bereket versin. Pandemi dönemindeki kapanmanın etkisini; Körfez ülkelerinden gelen turistlerin harcadığı paralarla telafi etsinler.

Mutlu esnaf, mutlu şehir diyorum. Gelen turistlerin gelişigüzel davranışları, çevreye duyarlı olmayışları, felaket derecede etrafı kirletiyor olmalarına da sabredebildiğim noktaya kadar es geçmeye karar verdim. Yaşadığım bir olayı da paylaşmak isterim; bir turistin yere attığı çöpü, yerden alıp kendisine uzattığımda yüzüme donuk donuk baktı ve çöpü aldı. Sonrasında bu duruma şahit olan başka bir turist ise gözlerimin içine bakarak çöpünü çöp kutusuna attı. Demek ki mesaj yerine ulaştı, demek ki öğrenemeye açıklar. Kibarca onlara nasıl davranmaları gerektiğine dair yol gösterebiliriz diye düşünüyorum. Gelelim esas meseleye. Ahlak, etik ve ekonomik kazanç kapsamında erdemli davranan esnafı, işletmeyi tenzih ediyorum.

Onlar başımızın tacı, onlar bizim turizme açılan itibarımız. Erdemli esnafa teşekkür edip öyle davranmayan esnafa, işletmeye birkaç sözüm olacak. Yahu Trabzon’da en pahalı hizmet sizde, bir bardak çaya bile astronomik rakam istiyorsunuz, karşılığında ne veriyorsunuz? Ben söyleyeyim; kirden gözükmeyen kahverengi çay kaşığı, sigara izmaritlerinin yaktığı pislikten esas rengi gözükmeyen koltuk kılıfları, lekeli tabak, bardak, mikrop yuvası lavabolar… Bu liste daha uzar gider ama tadında bırakalım. Yetkili makamlar işletme ismi istesin, tek tek sayarım. O kadar pis hizmet sunuyorlar. Dekorasyonu ve fiyat listesi ile Trabzon’un en lüks mekanları olup hizmette atıl bir işletme kadar performans göstermek tezadın ve hak edilmeyen kazancın ta kendisidir. Turizme hizmet böyle olmaz. Bu hizmet değil vurkaç taktiğidir.

Bu işletmelere çok net ifade ediyorum ki; ya aldığın paranın hakkını hijyeninle ve hizmetinle vereceksin ya da mevcut hijyen ve hizmetine karşılık sokak arasındaki alelade mekan gibi fiyat çekeceksin. Fiyat fayda performansı diye bir şey duydunuz mu hiç. Duymadıysanız araştırıp öğrenin. Yetkili makamlardan ricam daha sık denetim ve caydırıcı cezaların verilmesi. Çay kaşığından tutun lavabolarına varıncaya kadar denetlensin bu işletmeler. Serbest piyasada fiyatlara müdahale etme şansımız olmasa da ödediğimiz fiyatın karşılığı olan hizmeti almak hepimizin hakkı. İngiliz yazar, şair, sanat ve toplum eleştirmeni John Ruskin’in şöyle bir sözü var: “Kalite asla bir tesadüf değil, daima akıllı bir gayretin sonucudur” işte bazı işletmelerin eleştirilmesi, bazılarının da takdir edilmesi kalite farkındandır.