Devlet yabancı elçilerin, ve  konsolosların kontrolündeydi. Sanayi kuruluşları bankalar limanlar demir yollarını madenler tütün hatta eyaletlerin vergi gelirleri her şeyi yabancıların elindeydi. Azınlıklar her bakımdan ayrıcalıklıydı. Osmanlı gırtlağına kadar Avrupa’ya ve Galata bankerlerine borçlanmıştı. Borçların faizlerini bile ödeyemeyince Avrupalı alacaklı ülkeler 1881’de Duyunu Umumiye idaresine kurarak Osmanlı’nın en temel gelirlerine el koymuştu.

İşte Lozan her şeyden önce kapitülasyonları kaldırıp bu bağımlı düzene son verdi. Lozan sayesinde gümrüklerimizi(1929’dan itibaren) belirledik. Beş yıllık geçiş döneminin ardından bağımsız mahkemelere sahip olduk. Yabancı elçilerin ve konsolosların etkisine son verdik. Yabancıların okullarını denetledik, yerli- milli bankaları, fabrikaları kurduk. Demir Yollarına limanları madenleri tütünümüzü yabancılardan alıp millileştirdik. Osmanlı borçlarına bir plan dahilinde ödedik. Kabotaj hakkını elde ettik. Avrupa’nın Müslüman azınlık soy ve dil azınlığın dayatmasını reddettik. Bağımsız bir ülke kurduk.

Lozan dan önce ne Musul ne Batum ne Hatay ne Kıbrıs ne Mısır ne Tunus ne Libya bizimdi. Hepsi fiilen elimizden çıkmıştı. Dahası İsmetpaşa Lozan’a giderken İstanbul ve Çanakkale de işgal altındaydı. Edirne ve Karaağaç  bile biz de değildi. Ege adaları ve 12 ada Lozan’dan on yıl önce kaybedilmişti. Musul’u Lozan’da kaybetmedik. 1918’de işgal edilen Musul’u 1925’teki Şeyh Sait isyanı  ve bazı gelişmelerin sonunda 1926’da Ankara antlaşmasıyla kaybettik. Lozan’da Gökçeada, Bozcaada, tavşan adaları ve Anadolu ya üç mil den az uzaklıktaki bütün adaları, adacıkları aldık. Sadece Meisi kaybettik . Lozan’da İstanbul’u kurtardık. Lozan’da halledemediğimiz Boğazlar ve Hatay gibi bazı sorunları ise Atatürk Lozan’dan sonra halletti. Böylece Lozan tamamlandı.

Lozan barış antlaşması Osmanlı Devleti’nin bittiği yerine çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğunu tescil eden uluslararası bir tapu senedidir.

Lozan antlaşmasıyla ‘’ ya istiklal ya ölüm’’ diyen bir ülke halkının onur anıtıdır.

Türkiye Cumhuriyeti’nin tapusu Lozan barış antlaşmasının 100. yılı kutlu olsun.