Birinci Alaeddin Keykubad tarafından yaptırılan tarihi Sultanhanı'nın  da yer aldığı İpek Yolu güzergahında bulunan "Obruk Hanı" Konya'nın Karatay  ilçesinde, kent merkezine 75 kilometre uzaklıkta, Konya-Aksaray karayolunun ise 4  kilometre kuzeyinde yer alıyor. Kapadokya'ya yolculuk edenlerin ve turist kafilelerinin zaman zaman  uğradığı bir mekan olsa da henüz yeterli ilgiyi görmeyen hanın, restorasyon  çalışmasının yapılması halinde bölge ekonomisine ve ülke turizmine daha fazla  katkı yapabileceği belirtiliyor.Aynı zamanda, Konya'nın Karapınar ilçesinde irili ufaklı yüzlerce obruğun bulunduğu bölgede yer alan hanın, bu obrukları daha fazla yerli ve  yabancı turistin ziyaret etmesini sağlayabileceğine işaret ediliyor.Yaptıranı ve mimarı bilinmeyen Obruk Hanı, tarihçiler tarafından 13.  yüzyılın ilk yarısına tarihlendirilen Anadolu Selçuklu eseri olarak  nitelendiriliyor.Selçuklu kervansaraylarının karakteristik özelliği olan, kervanların 9  saatte alacağı 30-40 kilometrelik menzile uygun şekilde konumlandırılan "Obruk  Hanı", adını yanı başındaki Kızören Obruğu'ndan alıyor. Selçuk Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümünce 1996 yılında kazı ve  temizlik çalışmaları yapılan, ancak kapsamlı bir restorasyon gerektiren han,  eşsiz manzarası ve tarihi özelliğiyle turizme kazandırılmayı bekliyor.

İÇİNDE ECZANE VE BAYTAR BULUNURDU

Selçuk Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve  Jeoloji Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, AA  muhabirine yaptığı açıklamada, hanı yapanın ve yaptıranın tam olarak  bilinmediğini, yapının belirli bir kitabesinin olmadığını belirtti. Kervansarayın içinde zamanında eczane, baytar, lokanta gibi imkanların  bulunduğunu vurgulayan Arık, şöyle devam etti:"Kervansaraylar özelikle Selçuklu dönenimde kervanların yolculukları  sırasında dinlenme ve konaklama yapabilecekleri yerler olarak tasarlanmış.  Konaklayanlardan da ilk üç gün boyunca ücret alınmadığını biliyoruz.  Kervansaraylarda bir kervanın başka bir kervansaraya gideceği süre boyunca  ihtiyaçları da karşılanıyor. Kervansarayın adını da aldığı obruğun yanına  kurulmuş olma nedeni Kızören Obruğu'nun su bulundurmasıdır. Obruk Hanı  kullanıldığı tarihte su ihtiyacını buradan karşılamaktaydı. Han, bir obruğun  yanında yer alması nedeniyle obruklarla alakalı yapılan kültürel miras  çalışmaları ağına dahil edilebilecek bir mekan. Turizm açısından işlek bir  güzergahta yer almasına rağmen restorasyon çalışmalarına ihtiyaç duyduğu için  turizme katkısı sınırlı bir eser. Kervansarayda aslına uygun restorasyon  çalışmaları ve çevre düzenlemesi yapılması durumunda turizme büyük katkı  yapabilecek potansiyele sahip."

Son yıllarda doğal jeolojik faktörlerin yanısıra aşırı su kullanımı  gibi nedenlerle obruk oluşum sayısının arttığına dikkati çeken Arık, "Kızören  Obruğu'nun hemen güneyinde Karapınar'a kadar olan bölgede geçmiş yıllarda oluşmuş  Meyil ve Çıralı obrukları gibi tarihi obrukların yanı sıra yakın zamanda oluşan  çok sayıda obruk bulunmaktadır." dedi. Han üzerinde yer alan haç motiflerinin o döneme ait devşirme  malzemelerden kaynaklandığını anlatan Arık, "Selçuklular zamanında Anadolu'ya  baktığınız zaman yapılarda yeni taş yerine, eski yapılardan malzemeler alınarak  yeni mimariye uygun şekilde kullanıldığını görüyoruz. Bunu birçok Selçuklu  eserinde görebilirsiniz. O zaman daha çok Roma dönemine ait eserler olduğu için  bu eserlerden alınan devşirme malzeme kullanılmış. Han duvarındaki bazı taşlarda  bulunan haç motifleri de buradan gelmektedir." diye konuştu.