DEVA Partisi İstanbul Milletvekili ve Doğa ve Çevre Politikaları Başkanı Evrim Rızvanoğlu, TBMM’ye verdiği soru önergesi ile İzmir Aliağa’da asbest ve tehlikeli madde barındıran gemilerin sökümü nedeniyle dile getirilen kaygıları gündeme getirdi.

Son olarak Fransız “Orange” adlı şirkete ait, ömrünü tamamlamış Fransız bandıralı Raymond Croze adlı geminin 18 Aralık’ta Toulon Limanı’ndan ayrılarak 27 Aralık 2023 tarihinde Aliağa’ya ulaşmasının planlandığının kamuoyuna yansıdığını ifade eden Rızvanoğlu, “Anadolu Gemi Söküm (AGS) Tesisi’ne getirileceği iddia edilen geminin toksik ve kanserojen etkiye sahip polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH), karbon, hidrojen ve klor atomlarından oluşan poliklorlu Bifeniller (PCB), furanlar, dioksinler, ağır metaller, ağır yağlar, tribütültinler (TBT) başta olmak üzere birçok tehlikeli madde barındırdığı uzmanlarca öngörülmektedir. Bu durum, çevre, halk sağlığı ve işçi güvenliği açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.” dedi.
 
Rızvanoğlu; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı MehmetÖzhaseki’nin yanıtlaması istemiyle şu soruları sordu:
 
1.   Daha önce de benzer şekilde asbest ve tehlikeli madde barındıran gemilerin sökümüne ilişkin meslek odaları, çevre örgütleri ve İzmirli vatandaşlarımız tarafından dile getirilen kaygılara rağmen, tehlikeli atık barındıran yabancı menşeli gemilerin ülkemizde sökümüne izin verilmeye devam edilmesinin gerekçeleri nelerdir?
2.   Bahse konu geminin izni için hangi prosedürler takip edilmiştir? Bakanlık tarafından gemideki asbest riski ve diğer tehlikeli maddeler değerlendirmiş midir? Geminin Tehlikeli Maddeler Envanteri (IHM) belgesi, söz konusu tehlikeli maddelerin açıkça belirtildiği şekilde kamuoyuyla paylaşılacak mıdır? Söküm tesisine olası asbest içeren boyalar hakkında bilgi verilmiş midir?
3.   Bahse konu geminin sökümünde kullanılacak teknoloji ve yöntemler, endüstri standartlarına tam uygunluk sağlamakta mıdır?
4.   Bakanlık tarafından tesisin yüksek miktardaki asbesti, kapalı bir ortamda güvenli şekilde işlemeye hazır olup olmadığı kontrol edilmiş midir?
5.   Gemi sökümü sırasında ortaya çıkacak atıkların yönetimi ve bertarafı nasıl planlanmıştır? Bu atıkların çevreye zarar vermeden nasıl işleneceği konusunda detaylı bir strateji belirlenmiş midir?
6.   Söküm sürecinin çevresel etkilerini azaltmak için hangi önlemler alınmaktadır? Bu önlemler uluslararası standartlara uygun mudur?
7.   Bahse konu gemi dışında ülkemizde sökümü yapılması planlanan asbest ve tehlikeli atık barındıran gemi var mıdır? Varsa sayıları ve barındırdıkları asbest ve tehlikeli atık miktarları nelerdir?