Günümüz gençliği de artık risk altında gibi geliyor bana. Bu kanıya özellikle kendimden yola çıkarak vardım ve bu yazıyı yazıyorum.

Biraz önce ofiste "Sanırım ben bir gün alzheimer olacağım” dedim yüksek sesle ve Şafak da bu düşüncemi onayladı. Çünkü şu sıralar çok fazla şey kaybediyorum, unutuyorum vs. Tabii ki kendi kendime teşhis koymak değil, ama yine de"Daha çok gencim” deyip işin içinden çıkmamak lazım sanırım.

Ne yapmalıyım

Son zamanlarda çok şey mi takıyorum kafama ya da beynimin içinde neler oluyor farkında mı değilim diye kendimi sorgulamaya başladıysam, elbette bir test yaptırmalıyım.

Belki de çok basit bambaşka bir şey. Ama nihayetinde sağlık bu, şakaya gelmez.

Sadece şunu biliyorum ki, insan işe önce kendini tanıyarak başlamalı ve her soruya önce kendisi cevap bulmalı…

Ne kadar unutmak insanoğluna verilmiş en büyük nimetlerden biri olsa da, her şey dozunda güzel tabi.

Nedir bu Alzheimer belirtileri

Belirtiler çok küçük gibi görünen şeyler aslında. Oldukça basit şeylere karşı normal verdiğimiz tepkiler değiştiğinde giriyormuşuz bu evreye.

Her zaman kullandığımız eşyaların ya da çok yakınımız insanların adını hatırlayamadığımızda, bir şeyleri sık sık ilgisiz yerlerde unuttuğumuzda ya da ne bileyim bir yere gidecekken bambaşka bir yere gittiğimizde beynimiz bize ilk sinyallerini veriyormuş mesela.

Prof. Dr. Türker Şahiner'in unutkanlık ve tedavisi hakkında paylaştığı bilgilerden aktarıyorum size…

Nerede ve hangi zamanda olduğunuzu unutuyorsanız

Biz nerede olduğumuzu ve zamanın ne olduğunu beynimizde hiçbir ses duymadan sadece algılarız. Oysaki aslında bu sırada beynimiz sorularını binlerce kez sormuş oluyor ve "Ben neredeyim? Ne yapıyorum?” sorularının cevabına göre yer, zaman ve kişiler üzerinden tüm sistemi kontrol ediyor.

İşte bu soruların cevabı doğru verilemiyorsa, bir sorunun oluşmaya başladığının ilk sinyalleri verilmiş oluyor. Unutkanlıktan doğan bilgi karışıklığı önce zaman, sonra yer bilgilerinde başlıyor. Kişileri tanımakta yaşanan zorlukla da sorunun giderek büyüdüğü gözleniyor.

Kumandaların yeri buzdolabı olmaya başladıysa

Zaman zaman sık kullandığımız eşyaları kaybeder, hatta elimizde olmasına rağmen aramaya koyuluruz. Bunlar korkutucu belirtiler değil. Ama arağımız eşyalar fazlasıyla alakasız yerlerden çıkıyorsa, klişe örnekteki gibi kumanda buzluktaysa, işte o zaman tehlikeli sinyaller verildi demektir.

Düşündüğünüzden başka yerlere gidiyorsanız

Buradaki en klişe örnek de tuvalet yerine evin başka odalarına gitmek ya da her gün gittiğimiz adresi bulmakta zorluk çekmek…

Stresin bizi sardığı günümüz dünyasında yaşarken unutkanlık aslında normal. Ama sınırları ne kadar aştığına dikkat etmek gerek. İşte bu belirti de bir sinyaldir.

Saate dikkat edin

Okul çağında öğreniriz akrebin yelkovanın duruşunu, saati söylemeyi. İşte unutkanlığımızın işaretleri arasında bu öğretileri de sayabiliriz. Çünkü bu bilgileri kağıt üzerine aktarırken zorlanmak unutkanlığın derecesini belirliyor.

Rakamlar doğru yerde mi, akrep yelkovan ayrımı yapılmış mı, hatta dairenin merkezi bulunabilmiş mi dikkat edilmelidir.

Bu tür işaretler de bir uyarı sinyalidir.

Harf testi

Bu test özellikle Alzheimer kontrollerinde uygulanıyor. Kişiden kendisine okunacak bir dizi harfin içinde sadece "A” harfini duyduğunda elini masaya vurması söyleniyor. 2 veya daha çok kez hata yaparsa bu bir sorun olduğunun işaretidir.

1 dakikada 14 kelime üretemiyorsanız

Tanıdığınız kişilerin adını hatırlamaya çalışmak bir uyarı sinyali. Bunun yanında hafızamızda bulunan kelimeleri çağıramamak da bir başka sinyal.

Kişi kelimeleri unutmamış olabilir, ancak hatırlaması uzun sürüyor da olabilir. İşte bunun için bir test uygulanıyor. Kişiden 1 dakika içinde 14 kelime türetmesi bekleniyor. Üretememek bir uyarı sinyali oluyor. Panikleyip üretememek de ayrıca değerlendirilmesi gereken bir nokta olarak düşünülüyor.

Testi internet üzerinden de yapabilirsiniz

Alzheimer, bunama ve unutkanlık testini doktorla yüz yüze yapabileceğiniz gibi internet üzerinden de yapabilirsiniz.

Doktorla hasta arasındaki bağ sanal olsa bile test, belirli bir puanlama sistemi ile unutkanlığın kişinin hayatında ne boyutta olduğu ve kişiyi nasıl etkilediği belirlenebiliyor.

Bu testler özellikle erken teşhis oluşturması bakımından ihmal edilmemeli.

İnternetten yaptığınız testin sonucu pozitif çıkarsa mutlaka doktora gidin.