Güvenlik güçlerinin son dönemde etkin şekilde kullandığı İHA'lara  ilişkin çalışmalar hız kesmeden sürüyor. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii  Başkanlığı (SSB) koordinasyonundaki çalışmalarla güvenlik güçlerinin kullanımına  farklı konseptlerde yeni araçlar sunulması hedefleniyor.
Bir süredir farklı bir İHA konsepti üzerinde çalışmalarını sürdüren  Nurol BAE Systems Hava Sistemleri AŞ (BNA), yakın zamanda gerçekleştirilecek ilk  uçuşa hazırlanıyor.
 
BNA Genel Müdürü Eray Gökalp, AA muhabirine, 4 yıllık geçmişe sahip  şirket bünyesinde, Türkiye ve dünyada havacılık sektöründeki gelişmeleri yakından  takip ettiklerini söyledi.
 
İleride kullanımı faydalı olacak, farklılık yaratacağı düşünülen yeni  teknolojilere yatırım yaptıklarını belirten Gökalp, bunları Türkiye'nin  kabiliyetleri arasında almak istediklerini bildirdi. Gökalp, şöyle konuştu:
"Sistem seviyesinde 'uçuş emniyet kritik' diye tarif edilen ve  herhangi bir arıza ya da kaybında ölümcül kazalara sebep olacak sistemleri özgün  olarak geliştirmeyi amaçlıyoruz. Bunlar arasında uçuş ve motor kontrol  sistemlerini, yakıt sistemlerini sayabiliriz. Bu kapsamda Milli Muharip Uçak,  Hürjet, Özgün Helikopter programlarımız hedef alanımızda yer alıyor. Yenilikçi  teknolojiler konularında da Ar-Ge faaliyetleri yürütüyoruz. Bir mühendislik yol  haritası hazırladık. Geçen yıl sanal kokpit konusunda yaptığımız Ar-Ge çalışması  İngiltere'de BAE Systems Teknoloji Yarışması'nda inovasyon ödülüne değer  bulundu."
 
Göreve bağlı olarak havada şekil değiştiriyor

Gökalp, mühendislik yol haritalarında yer alan projelerden Alesta  İHA'nın kavramsal tasarımını ortaya koydukları bilgisini verdi. Türkiye'de İHA  alanında büyük firmaların stratejik, taktik ve saldırı konseptlerinde görev  yapabilen çok ciddi sistemler geliştirip kullanıma sunduklarını hatırlatan  Gökalp, Alesta'nın diğer İHA'lardan farklı bir konfigürasyona sahip olduğunu dile  getirdi. Gökalp, şu değerlendirmede bulundu:
"Aracımız döner kanatlı yapıya sahip. Kanatların dik pozisyonunda  dikine iniş-kalkış yapabiliyor. Düz uçuşa geçtiğinde ise kanatlar yatay pozisyona  geçerek sabit kanatlı uçak modunda uçabiliyor. Avantajı, sabit kanatlı uçak ile  helikopterin uçuşlarının avantajlarını bir arada görebiliyorsunuz. Sabit kanatlı  bir aracın ihtiyaç duyduğu bir piste ihtiyacı yok. Aynı zamanda bir helikopter  gibi iniş-kalkış yapabiliyor. Düz uçuş moduna geçtiği zaman sabit kanadın  yarattığı kaldırma kuvvetinden faydalanarak helikopterlere göre daha uzun  mesafelerde uçuş gerçekleştirebiliyor. Bu özel ve zor bir problem. Geçiş modları  dediğimiz, kanadın dikeyden yataya geçişinde ve sert rüzgarlar altında uçağı  stabil tutabilmek ve uçurabilmek çok ciddi mühendislik birikimi gerektiriyor.  Firmamızda ortalama 16 yıllık tecrübeye sahip önemli bir kadromuz var. Onların  kabiliyetleri neticesinde bu seviyelere gelebildik."
 
Daha büyük ve insanlı konsept de gündemde

Eray Gökalp, Alesta'nın tamamen çevre dostu elektrikli motor ve itki  sistemine sahip olduğunu, tam otonom şekilde tüm görevleri icra edebildiğini  anlattı.
 
İleride Alesta’nın daha büyük versiyonlarını geliştirmeyi, hem insanlı  hem insansız uçabilen bir araca dönüştürebilmeyi hedeflediklerini belirten  Gökalp, "İleride hava taksiler de konuşuluyor. Meskun mahallerde İHA'ların uçuş  kısıtlamaları var. Bunları da yenebilmek adına hem insanlı hem insansız  uçabilecek özellikte araç olacak." dedi.
 
Alesta'nın yer testlerini 1-2 hafta içinde tamamlayacaklarını  vurgulayan Gökalp, şu ifadeleri kullandı:
"Proje bu ay sonu, ağustosun ilk haftalarında uçuş testlerine geçecek.  Bu haliyle buna konsept versiyon adını veriyoruz. Nispeten ufak bir uçak. Burada  amacımız konsepti potansiyel kullanıcılara tanıtmak ve daha büyük performanslı  uçakları bu konfigürasyon temelinde geliştirebilmek. Uçuş testlerine önümüzdeki  haftalarda başlayacağız. Bu konfigürasyon talep edilirse hizmete alınması en geç  sene sonuna kadar olabilir."
 
Gökalp, Alesta'nın değişik faydalı yükler ve sensörler entegre  edilerek keşif-gözetleme, istihbarat, afet ve yangınla mücadele gibi görevleri  yerine getirebileceğini söyledi.
 
8 kilogram faydalı yük taşıyabilen aracın, yeterli bulunması halinde  2021 başında seri üretime başlayabileceğini belirten Gökalp, "Müşterimiz daha  büyük kapasiteli bir uçağa ihtiyaç duyuyorsa, mesela '30-50-100 kilogram faydalı  yük taşımak istiyorum, kargo taşımak, farklı görev operasyonları yapmak  istiyorum' derse daha büyüğü de ilave 1 seneye kadar hazır olur.'' diye konuştu.
 
Engelden kaçınma, sanal gerçeklikle kontrol

Eray Gökalp, SSB'nin gemiye iniş-kalkış yapabilen araçları da içeren  farklı İHA konsept çalışmaları bulunduğunu, bunlar için de hazırlıklı  olacaklarını dile getirdi.
 
Alesta'nın görev sırasında önüne çıkan tanımsız bir engeli otomatik  tespit edip kaçınma manevrası yapabileceğini anlatan Gökalp, "Bir sonraki  versiyonunda sanal gerçeklikle aracın kontrolünü de devreye alacığız. Sanal  kokpitle kazandığımız ödüle ilişkin projeyi geliştiriyoruz. O projeyi İHA  kullanımında da gösteriyor olacağız. Teknolojik yenilikleri bu araçla yakın  zamanda tanıtacağız." dedi.
 
Aracın 20 kilometrelik uçuş menziline sahip olduğunu ve bu mesafenin  artırılabildiğini, hızının da saatte 120 kilometreyi bulduğunu aktaran Gökalp,  "Uçuş kontrol algoritmalarına sahip olduğunuz sürece daha büyük, daha hızlı, daha  fazla faydalı yük kapasiteli araçları çok hızlı şekilde gerçekleştirebiliriz.''  diye konuştu.
 
BNA'nın İngiliz ortağı BAE Systems'in bu araç ve teknolojiyle çok  ilgilendiğine dikkati çeken Gökalp, şunları kaydetti:
"İngiltere'de bu teknolojinin pazarlanması konusunda da birlikte  çalışmayı bize teklif ettiler. Bu uçağın sadece Türkiye'de değil, aynı zamanda  Avrupa'da da satışı BAE Systems'in pazar ağı kullanılarak çok rahat mümkün  olabilecek. Bu yıl büyük havacılık organizasyonlarına katılmayı hedeflemiştik ama  salgın nedeniyle iptal edildiler. Sadece Avrupa değil, dünyanın birçok noktasında  bu teknolojiyi tanıtabileceğiz. Döner kanatlı bu tür sistemleri geliştiren birkaç  firma var. Hatta seri üretime de geçmiş değiller, geliştirme aşamasındalar.  Sadece Türkiye'de değil, yurt dışında da çok ciddi pazarı olacağını düşünüyoruz."