Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Ahmet Tekin imzalı "Kovid-19 Pandemisi Su¨resince Uluslararası Sagˆlık Turizmi Kapsamında U¨lkemize Gelecek Hasta ve Hasta Yakınları Hakkındaki Tedbirler"i içeren resmi yazı, Uluslararası Sağlık Hizmetleri AŞ (USHAS¸) ile Türkiye genelinde tüm valiliklere gönderildi.
 
Resmi yazıda, Kovid-19 ile mu¨cadele su¨resince uluslararası sagˆlık turizmi kapsamında Türkiye'den sagˆlık hizmeti almak isteyen hastaların kabul s¸artları, u¨lkeye giris¸leri, hastaneye yatıs¸, tedavi, taburculuk ve izolasyon kuralları ile hasta ve refakatc¸ilere yo¨nelik alınacak tedbirlerin belirlendiği ifade edildi.
 
Buna göre, uluslararası sagˆlık turizmi kapsamında, 20 Mayıs 2020'den itibaren Irak, Libya, Azerbaycan, Gu¨rcistan, Tu¨rkmenistan, O¨zbekistan, Kazakistan, Yunanistan, Ukrayna, Rusya, Cibuti, Cezayir, Kosova, Makedonya, Arnavutluk, Bosna Hersek, Romanya, Sırbistan, Bulgaristan, Moldova, Somali, Kuveyt, Katar, Bahreyn, Umman, Almanya, I·ngiltere, Hollanda, Pakistan, Kırgızistan, Kuzey Kıbrıs Tu¨rk Cumhuriyeti'nden gelecek hastalar kabul edilecek.
 
Ortopedi ve travmatoloji, genel cerrahi, çocuk cerrahisi, üroloji, göz hastalıkları, kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, cerrahi onkoloji, jinekolojik onkoloji cerrahisi, tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, beyin ve sinir cerrahisi, hematoloji, yoğun bakım ile üremeye yardımcı tedavi uygulamaları, organ nakli ve kemik iligˆi nakli alanlarında hasta alınacak.
 
Kabul edilecek hastalar, USHAS¸'ın hasta takip sistemine kaydedilecek ve o¨n onay sonrasında ilgili birimlere izin yazıları yazılacak. O¨n onay ic¸in istenen bilgi ve belgeler USHAS¸ tarafından yayımlanacak.
 
Bir hasta ile birlikte en fazla iki refakatc¸inin u¨lkeye giris¸ine izin verilecek. Hasta ve refakatc¸ileri seyahat, u¨lkeye giris¸, transfer ve izolasyonu gibi konularda belirlenen kurallara uyacak.
 
Hasta ve refakatc¸ileri, hava yolu ile I·stanbul Havalimanı ve Ankara Esenbogˆa Havalimanı'ndan, kara yolu ile Kapıkule Hudut Kapısı ve Sarp Hudut Kapısı'ndan Türkiye'ye giris¸ yapabilecek.
 
"Hasta ve refakatc¸ilerine Kovid-19 PCR testi yapılacak"
 
Hasta ve refakatc¸ilerine u¨cret karşılığında havaalanları ve hudut kapılarında Kovid-19 PCR testi yapılacak veya PCR testi ic¸in numune alınacak.
 
Hasta ve refakatc¸ilerinin hastane yatıs¸ is¸lemleri, tedavi protokolu¨ ve taburculuk is¸lemleri, "Sagˆlık Bakanlıgˆı Halk Sagˆlıgˆı Genel Mu¨du¨rlu¨gˆu¨ Kovid-19 (Sars-Cov-2 Enfeksiyonu) Rehberi"nda yer alan ve belirlenen kurallara riayet edilerek gerçekleştirilecek.
 
Hasta ve refakatc¸ilerinin kabul edilecegˆi hastaneler, Bakanlıkc¸a du¨zenlenmis¸ Uluslararası Sagˆlık Turizmi Yetki Belgesine sahip olacak. Bu¨nyesinde Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve Manyetik Rezonans (MR) bulunacak. Ruhsatında ve faaliyet izin belgesinde, go¨gˆu¨s hastalıkları, ic¸ hastalıkları, c¸ocuk sagˆlıgˆı ve hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji brans¸ları yer alacak. U¨c¸u¨ncu¨ basamak eris¸kin yogˆun bakım u¨nitesi olacak.
 
Hastanenin mu¨stakil bir katı veya koridor ve digˆer alanlarından bas¸ka hasta veya refakatc¸isinin temas etmeyecegˆi s¸ekilde mu¨stakil bir servisi yurt dıs¸ından gelecek uluslararası sagˆlık turizmi hastaları ic¸in ayrılacak.
 
Uluslararası sağlık turizmi hastaları ve refakatçileriyle ilgili alınacak tedbirler
Seyahat öncesinde hasta ve refakatçileri, geldiği ülkede yapılabiliyor ise seyahat etmeden önceki son 48 saat içinde yapılmış ve sonucu negatif çıkmış Kovid-19 PCR testi sonuç belgesi alacak.
 
Seyahat sırasında yapılması gerekenler kapsamında hava yolu ulaşımını kullananlar için alınacak tedbirler şöyle:
 
"- Uçağa biniş sırasında Kovid-19 klinik bulguları (öksürük, ateş gibi) olan hasta ve yakınları uçağa alınmayacak.
 
- Uçağa biniş anından itibaren tüm yolcuların uçuş boyunca tıbbi maske takması sağlanacak, nemlendikçe değiştirilmesi konusunda yolcular bilgilendirilecek. 3 saatte bir maske yenilenecek. Yeni maske takılırken eller el antiseptiği ile temizlenecek.
 
- Uçakta yolcuların üçlü oturma düzeninde orta koltuklar boş bırakılacak şekilde arka arkaya, ikili oturma düzeninde ise yanları boş bırakılarak arka koltuktaki yolcu ile çapraz şekilde oturtulmaları sağlanacak.
 
- Uçağın arka iki sırasındaki koltuklar sağlık nedeniyle tıbbi maske takamayan veya seyahat sırasında belirti gösteren yolcular için kullanılmak üzere boş bırakılacak.
 
- Sağlık nedeniyle tıbbi maske takamayan yolcular en arka koltuklara birbirleri arasında en az bir metre mesafe olacak şekilde oturtulacak.
 
- Kabin görevlileri tıbbi maske takacak. Maskeler nemlendikçe veya her 3 saatte bir yenilenecek. Yeni maske takılırken eller el antiseptiği ile temizlenecek.
 
- 4 saatten kısa süreli uçuşlarda yiyecek ve içecek servisi yapılmaması tercih edilecek.
 
- 4 saatten uzun süreli uçuşlarda ise bir metreden yakın mesafede oturan yolcuların aynı anda maskelerini çıkarmalarını önleyecek şekilde yiyecek ve içecek servisi yapılacak.
 
- Uçak içinde her bir yolcu için içerisinde en az 3 tıbbi maske ve el antiseptiği bulunan sağlık kiti verilecek. Uçak tuvaletlerinde de el antiseptiği bulundurulacak.
 
- Uçuş boyunca kabin görevlileri tarafından yolcularda hastalık belirtisi olup olmadığı gözlenerek hastalık belirtisi olan bir yolcu saptanması durumunda, pilot tarafından vakanın durumu hakkında derhal kuleyle irtibata geçilecek ve kule tarafından olay hava limanı sağlık denetleme merkezine-havalimanı operasyon merkezine bildirilecek.
 
- Tüm yolcular, yolcu iletişim bilgi kartı dolduracak. Her yolcunun iki ön, iki arka ve iki yan koltuk yolcu bilgisi alınacak. Sağlık denetleme merkezi vakayı uçakta değerlendirerek İl Sağlık Müdürlüğü ve 112 Komuta ve Kontrol Merkezine bilgi verecek. Ulusal ve Uluslararası Sivil Havacılık otoritelerinin ve kuruluşlarının önerdiği bulaşıcı hastalıklara yönelik prosedürler uygulanacak."
 
Yazıda, kara yoluyla geleceklere yönelik önlemlere ilişkin şu bilgiler yer aldı:
 
"Otobüse biniş sırasında Kovid-19 klinik bulguları olan hasta ve yakınları otobüse alınmayacak. Ülkesinde yapılabiliyor ise gelmeden önceki son 48 saat içinde yapılmış ve sonucu negatif çıkmış Kovid-19 PCR testi sonuç belgesi istenecek. Seyahat başlangıcında yolculuk süresince Kovid-19'a karşı alınacak önlemler konusunda bilgilendirme anonsu yapılacak. Otobüste her bir yolcu için içerisinde en az üç tıbbi maske ve el antiseptiği bulunan sağlık kiti verilecek.
 
Hava yoluyla gelenlere uygulanan maske ve el antiseptiği kuralları kara yoluyla gelenler için de geçerli olacak. Otobüsle seyahatte seyreltme kurallarına uygun olacak şekilde, araçlara yolcu kapasitesinin yarısı kadar yolcu alınacak, yolcuların yanları boş kalacak ve arka koltuktaki yolcu ile çapraz şekilde oturtulmaları sağlanacak.
 
Seyahat sırasında ateş, öksürük, solunum sıkıntısı belirtisi gösteren yolcu olması durumunda en son koltuğa alınacak ve ulaşım sırasında en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilecek. Mola yerlerinde sosyal mesafe kurallarına uyulacak ve maskeler çıkartılmayacak. Yolculuk sırasında sadece su servisi yapılacak. Yanında yiyecek getirenlerin aynı anda yemeleri engellenecek. Araç sürücüleri ve yardımcıları seyahat süresince tıbbi maske takacak. Eldiven takılması zorunlu olmayacak. Otomobil ile gelenler için beş kişilik araçta sürücü dahil üçten fazla kişi olmayacak, sürekli tıbbi maske takılacak."
 
Kara yolu ile sınıra gelenlerin araçları yurda alınmayacak
 
Gümrük kontrolü kapsamında da ülkeye gelmeden önceki son 48 saat içinde yapılmış ve sonucu negatif çıkmış Kovid-19 PCR testi sonuç belgesi ve Uluslararası Sağlık Turizmi kapsamında Türkiye'ye davet edildiklerini gösteren belgeler ibraz edilecek.
 
Türkiye'ye girişlerdeki ara bölgelerde Kovid-19 PCR testi yapılacak veya PCR numune alınacak. Hasta ve yakınlarının ateş ve Kovid-19 hastalık belirti kontrolleri yapılacak. Gümrük kontrolleri sırasında da yolcuların tıbbi maskesi takılı olacak. Kara yolu ile sınıra gelenlerin araçları yurda alınmayacak. Yapılan PCR testinin pozitif çıkması durumunda uçak ya da otobüs yolcuları ve personeli Kovid-19 rehberine göre temaslı algoritmasına göre yönetilecek.
 
"Konaklama yapmadan direkt randevulu oldukları hastanelere ulaştırılacaklar"
 
Hastanelere transfer sırasında alınması gereken önlemler kapsamında da hava yolu ya da kara yolu ile gelenlerin hastaneye transferleri, tedavinin gerçekleştirileceği hastaneler ya da USHAŞ tarafından yapılacak.
 
Gelenlerin transferinde kullanılacak aracın klima sistemi olacak ve tüm camları kapalı tutulacak. Transfer aracı seyahat sağlık güvenliği alınarak hareket edecek. Transfer aracına binecek yolcuların isim listesi tutulacak. Araç sürücüsü, yolcuları araca almadan önce tıbbi maske takacak. Araç sürücüsü hiçbir koşulda yerini terk etmeyecek, yolcuları indirdikten sonra araç Kovid-19 Rehberi'ne uygun şekilde temizlenecek.
 
Araç sürücüsünün koruyucu ekipmanı nasıl çıkartacağı ve tıbbi atık olarak nereye atacağı belirlenecek ve atması sağlanacak. Araç sürücüsünün yolcularla direkt riskli teması olmayacağı için olası enfeksiyon bilgileri verilecek, hastalık belirtisi takipleri önerilecek.
 
Tedavinin gerçekleştirileceği hastaneler ya da USHAŞ, gelen hasta ve refakatçilerinin, yurda girişlerinden itibaren hiçbir yerde konaklama yapmadan doğrudan randevulu oldukları hastanelere ulaşmalarını sağlayacak.