Türkiye’yi parlamenter demokrasiden tek kişi yönetimine geçirecek olan anayasa değişikliği paketi meclisten geçer mi? Halkoyuna giderse kabul edilir mi? Bu soruların en net yanıtları, elbet de önce parlamentoda, kabul edilirese halkoylamasında alınacak. Ancak eldeki bazı verilerle bugünden bazı öngörülerde bulunulabilir.

AKP-MHP KOALİSYONU YETER Mİ?

Parlamentoda 317 AKP, 133 CHP, 59 HDP, 39 MHP ve 2 Bağımsız olmak üzere 550 milletvekili var. Süper Başkanlık getirecek anayasa değişikliğinin meclisten geçebilmesi için 367 vekilin ‘evet’ demesi gerek. Bu olanaksız. Bu nedenle 330 ve üzeri bir vekil sayısı bulunarak, olayın halkoylamasına götürülmesi amaçlanıyor; 330’un altı ise ret. AKP ve MHP vekil toplamı 356. Ama her şey matematiksel toplamla bitmiyor. AKP ve MHP’den ne kadar fire olacağı belirsiz.

MHP’DE YARILMA

En kritik parti MHP. MHP’de, ne kadar cumhurbaşkanlığı denilerek makyajlansa da, Erdoğan’ın süper yetkilerle donatılmış bir başkan olacağı, bunun demokratik sistemi tamamen ortadan kaldırarak güçleri tek elde toplayan otoriter bir yönetime evrilebileceği kaygıları yüksek. Bu partide 5 milletvekili ret oyu vereceğini açıkladı. Pakete karşı olan, ancak çeşitli gerekçelerle bunu açıklamayan birçok MHP’li vekil olduğu söyleniyor. Yoğun bir seçmen baskısı var. Meclis konuşmalarında başkanlığı savunmadaki ürkek tavır, bu partideki psikolojiyi gösteriyor.

AKP RETÇİLERİ

AKP’de de rahatsız milletvekillerinin olduğu belirtiliyor. Başkanlığa karşı çıkıp parlamenter sistemi savunan birçok milletvekili olduğu söyleniyor. Komisyonda ve ileride genel kurulda yapılan ve yapılacak değişikliklerle bu kesim tatmin edilmeye çalışılıyor. AKP, kendi grubundan fireleri önlemek için, gizli oylamada kimin ne kullandığını ortaya çıkaracak yöntem arayışında. Yani meclis, çantada keklik değil.

HALKOYLAMASI VE ANKETLER

Meclisten geçmesi halinde, büyük olasılıkla mart sonunda halkoylaması yapılacak, Peki orada durum ne? İki anketten söz edeceğim. Birincisi, kamuoyuna açıklanmayan, ancak sızan anket. Darbe girişiminden sonra yapılan çalışmada, ‘Evet’ 49,5, ‘Hayır’ 36,5, Kararsız 14’tü.. Yani kararsızlar dağıtıldıktan sonra ‘Evet’ yüzde 57,5’tü. Yeni yapılan ankette ise, ‘Evet’ 43, ‘Hayır’ 45,5, Kararsız 11,5. Kararsızlar dağıtıldığında, 51’e 49 ‘Hayır’ önde. Yani, hükümet politikaları tepki çekiyor, zaman ‘Evet’çilerin alehine işliyor. İkinci anket Gezici’ye ait. Yurttaşların, yüzde 58’i ‘Hayır’ diyor. İlginci, ‘Hayır’cıların oranı HDP’de 95.3, CHP’de 93.7, MHP’de 64.2, AKP’de 20.5. Yani halkoylaması da, çantada keklik değil.