İlk defa çalışmaya 9 Eylül 1999 ile 8 Mart 2001 tarihleri arasında başlayanların emeklilik yaşları bir anda 58’den 60’a çıktı. Askerliğini işe girmeden önce yapan ve söz konusu tarihler arasında işe girenler, askerlik borçlanması yaparak emeklilik yaşını 2 yıl öne çekebilir. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, gelen soruları yanıtladı.

Eşiniz asgari ücretli olarak gösterildiği dönem için hizmet tespit davası açabilir. Banka hesabına yatırılan para, dekont, makbuz gibi belgelerden oluşan kanıtlar sunarak ve tanık dinleterek sonuç alması mümkün. 4/a’lı olarak çalıştığı dönem bir yıldan uzun sürmüş ise o döneme ilişkin kıdem tazminatını da ayrıca talep edebilir. Ancak, kıdem tazminatı talep edebilmesi için beş yıllık zaman aşımının dolmamış olması gerekiyor.

DOĞUM BORÇLANMASINDA STATÜYE DİKKATSoru: Annem 1965 doğumlu. 1990 yılından 180 gün sigorta primi var. Daha sonra herhangi bir işte çalışmadı. Nasıl emekli olabilir? (Mehmet Başpınar)Yanıt: Anneniz prim gün sayısını 3600’e tamamlayarak 58 yaşında emekli olabilir. 1990’daki sigorta girişinden sonra doğan ve hayatta olan çocuğu varsa o çocuklar için iki yıla kadar doğum borçlanması yapabilirsiniz. Kalan süreyi de isteğe bağlı sigorta veya 4/a’lı çalışarak doldurması gerekir. Doğum borçlanması hakkı var ise önce isteğe bağlı sigorta yaptırmalı. Sonra fiilen 4/a’lı olarak bir işte çalışırken de doğum borçlanmasını gerçekleştirmeli. Çünkü doğum borçlanması hangi statüde çalışırken yapılırsa o statüdeki günleri artırıyor. İsteğe bağlı sigorta sırasında yapılan doğum borçlanması 4/b statüsünde değerlendirilir ve emeklilik hakkı zora girer. Dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli husus, 3600 günün son 1261 günlük kısmının 4/a statüsünde geçmesidir.

Doğum borçlanması, doğumdan sonraki herhangi bir işte çalışmadığı veya isteğe bağlı sigorta primi ödemediği 2 yıla kadar süreler için yapılabilir.3600 prim günü ile emeklilik 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlamış olanlara tanınan bir haktır. Eşiniz 2006 yılında ilk defa çalışmaya başladığı için, 3600 gün ile emeklilik hakkından yararlanması söz konusu değil.İsteğe bağlı sigorta primi ödeyerek toplam prim gününü 5400’e tamamladığı takdirde, 60 yaşında emekli olabilir.Prim gününü tamamladıktan sonra emeklilik yaşını bekleyinceye kadar sağlık hizmetlerinden kendi sigortası üzerinden yararlanamaz. Sizin çalışmanızdan dolayı sigortanız var ise veya emekli iseniz sizin üzerinizden sağlık hizmeti alabilir. Aksi takdirde sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için ayda 76.75 TL genel sağlık sigortası (GSS) primi ödersiniz. Prim ödeme gücünüz yok ise gelir testi isteyebilirsiniz. Gelir testinde hane içindeki fert başına gelir brüt asgari ücretin 3’te 1’inden az ise prim ödemekten kurtulursunuz.

2000’DE İŞE GİRENLERİN ASKERLİK BORÇLANMASI AVANTAJISoru: 14 Eylül 1972 doğumluyum. Ticaret lisesinde okuduğumdan 1989 yılında sigorta başlangıcım var. Normal sigortam 2000 yılı ocak ayında başladı, 5800 prim günüm bulunuyor. 1993 yılında 18 ay askerlik yaptım. Askerlik borçlanması yapıp, ne zaman emekli olabilirim? (Yılmaz Yaman)Yanıt: Yılmaz Bey, normalde işe giriş tarihiniz itibarıyla 7200 prim günüyle 60 yaşa tabisiniz. Ancak, askerliğinizi işe girmeden önce yapmış olduğunuz için askerlik borçlanması size büyük avantaj sağlar. 442 gün askerlik borçlanması yaptığınız takdirde 5975 prim günüyle 58 yaşında emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması herkes için 2 yıl erken emeklilik imkanı vermiyor. Fakat, ilk defa çalışmaya sizin gibi 2000 yılında başlayanlar vatani görevlerini de işe girmeden önce yapmışlar ise askerlik borçlanması sayesinde iki yıl erken emekli olma şansı elde ediyor.