Merkez Bankası, faiz düşüşünü engelleyen çok sayıda faktör olduğunu, faiz indirimlerinin kredi ve mevduat faizlerine etkisinin son derece sınırlı kaldığını bildirdi.

Merkez Bankası, bir dizi faiz indirimine rağmen piyasada kredi faizlerinin niçin bir türlü düşmediğini, “Para Politikası ile Kredi ve Mevduat Faizleri” başlıklı bir teknik yazıyla açıkladı. Aynı zamanda kendisinden daha fazla faiz indirimi isteyenlere yanıt niteliği taşıyan çalışma, son Enflasyon Raporu'nda yayımlandı. Merkez Bankası'nın faiz kararlarının etki gücünü sınırlayan bir dizi faktör olduğuna işaret edilen raporda, “İşletmelerin kredi riski, iktisadi görünüm, bankaların bilanço yapısı ve aktif kalitesi, kredilere uygulanan vade primi, alternatif fon kaynakları ve bankacılıkta yaşanan rekabet gibi etkenler geleneksel faiz aktarım kanalının gücünü sınırlayabilmektedir” denildi.

TEK ETKEN BİZ DEĞİLİZ

Merkez Bankası faiz kararlarından ayrı olarak, mali yönden zayıf firmaların bankalardan yüksek faizle, güçlü firmaların ise daha düşük faizle kredi aldığına işaret edilen raporda, ayrıca sermayesi güçlü bankaların daha düşük, zayıf bankaların daha yüksek faizle kredi verdikleri ifade edildi. BİST gecelik borçlanma faizi, portföy akımları ve büyüme verilerinin de kredi faizlerini etkilediği belirtilen raporda, “Ayrıca, global likidite koşulları bankaların yurtdışından fonlanma maliyetlerini etkileyerek kredi faizleri üzerinde dolaylı etki oluşturabilmektedir. Kredi faizlerini etkileyen tek ve güçlü etmenin merkez bankası faizleri olmadığı not edilmelidir” denildi.

BANKALARIN FAİZ OYUNU

Raporda, Merkez Bankası'nın faizleri artırdığında bankaların mevduat ve kredi faizlerini kısa süre içinde yükselttiği, faizleri indirdiğinde ise mevduat faizlerini indirip kredi faizlerini hemen düşürmeyerek net faiz karlarını geçici bir süre yükselttikleri tespiti de yapıldı. Bu durumun bankacılık sektöründe tam rekabetçi bir piyasanın olmamasından kaynaklandığına işaret edilen raporda, bu faktörün de Merkez Bankası faiz kararlarının piyasa faizlerine etkisini kısıtladığı bildirildi.

FAİZ DÜŞTÜ ETKİMİZ AZALDI

Raporda, kredi ve mevduat faizlerinin son dönemde Merkez'in para politikası faizlerine verdiği tepkinin geçmiş dönemlere göre daha sınırlı kaldığı da belirtildi. Eylül 2012-Mayıs 2013 dönemiyle kıyaslandığında, son dönemde TCMB faiz indirimlerinin kredi faizlerine daha sınırlı yansıdığı ifade edilen raporda, Merkez'in kredi ve mevduat faizlerine etkisinin daha belirgin olarak sıkılaşma, yani yüksek faiz dönemlerinde görüldüğü bilgisi verildi.