Hama katliâmı, 2 Şubat 1982'de Suriye hükûmetinin Müslüman Kardeşler'in Hama şehrinde başlattığı ayaklanmayı bastırmak amacıyla saldırarak, binlerce kişinin katlediği olay olarak tarihe geçti. Uluslararası Af Örgütü'ne göre katledilenleri sayısı 10.000-25.000 arasında şeklinde açıklandı. Suriye yönetimi ölenlerin sayısı hakkında resmî bir açıklama yapmadı.

Arka plan

Hafız Esed'in darbe ile iktidara gelmesinden sonra Nusayriler, Suriye yönetiminde güçlü bir konuma geldi. Bu durum ülkedeki Sünni grupların tepkisini çekmeye başladı. Suriye, 1976'da başlayan Lübnan İç Savaşı'na saplanıp kalmıştı. Sünni Müslüman Kardeşler'in bir hizbi bu durum sebebiyle ülkeyi Nusayriler'den kurtarmak istedi. Nusayri kökenli olan Hafız Esed'in rejimini kabul etmeyen Sünni Müslüman Kardeşler Cemaati ülke çapında direniş başlattı. Cemaat, 1970'lerin sonlarından itibaren Suriye içinde gerilla savaşına girişti. Baas hükûmeti ise bu saldırılara işkence, toplu tutuklama ve idam gibi sert baskılarla karşılık verdi. 

Hafız Esed yönetiminin saldırılara verdiği sert cevaplarla birlikte Müslüman Kardeşler'in eylemleri daha da arttı. Olaylar, Şubat 1982'de muhafazakâr Sünni şehri Hama'da başlayan bir genel ayaklanmayla doruğa çıktı. İslamcılar ve diğer muhalif militanlar Hama'yı "kurtarılmış şehir" ilan ederek, hükûmet güçlerine karşı ayaklanmaya çağırdı. 

Katliam

Olaylar üzerine Suriye ordusu seferber edildi, Hafız Esed'in kardeşi Rıfat Esed'in özel kuvvetleri bölgeye gönderildi. Saldırı başlamadan önce şehrin teslim olması ve boşaltılması için son bir çağrıda bulunuldu. Uluslararası Af Örgütü'ne göre; piyadelerin ve tankların dar sokaklara rahatça girebilmesi için önce eski şehir merkezi havadan bombalandı, binalar tanklar tarafından yıkıldı. Eski şehir neredeyse tamamen yok edildi. Bazı iddialara göre; Suriye ordusu yıkılmış binaların içinde saklanan direnişçileri katletmek veya ortaya çıkarmak için zehirli gaz kullandı. Şehirdeki direnişin devam etmesi üzerine şehir büyük toplarla çevrilerek üç hafta boyunca vuruldu. 2 Şubat 1982'de Suriye ordusu geniş çaplı bir top saldırısının eşliğinde şehre saldırdı.

Sonra, askeri ve sivil güvenlik personeli Müslüman Kardeşler'in kalan son üyelerini bulmak için şehre dağıldı. Yakalanan şüpheliler işkence ve onu takip eden toplu idamlarla yüz yüze kaldı.

Kayıplar

Hama katliamı sonucunda katledilenlerin sayısı kesin değil, çeşitli kaynaklara göre 7.000 ile 35.000 arasında değişir. Olaylardan hemen sonra bölgeye gelen İngiliz gazeteci Robert Fisk sayısı en fazla 10 bin olarak tahmin ederken, New York Times gazetesi sayının 20 bine kadar olabileceğini tahmin etti. Suriye İnsan Hakları Komitesi'nin rakamlarına göre ise sayı 30.000 ile 40.000 arasındadır.

Sonrası

Hama'daki katliamdan sonra Suriye'deki isyan sona erdi, Müslüman Kardeşler'in üyeleri ve sempatizanları ya sürgüne gitti ya da yeraltına çekildi.

Kaynak: Wikipedia