İran ile ABD arasındaki gerilim Irak'ta patlak verdi. 30 Aralık'ta ABD'nin Irak'taki İran destekli Haşdi Şabi örgütünün üssüne düzenlediği hava saldırısı sonrası 25 Haşdi Şabi milisi ölmüş, 50 milis ise yaralanmıştı. Bunun üzerine Irak, İran ve Haşdi Şabi'den ABD'ye tepki yağmış, Haşdi Şabi intikam yemini etmişti.

31 Aralık'ta Haşdi Şabi taraflarları Bağdat'ta bulunan ABD Büyükelçilik binasının önünde protesto gösterilerine başlamış, gösteriler kısa sürede şiddete dönüşmüştü. Önce büyükelçilik duvarının ateşe verildiği eylemlerde, sonrasında bina işgal edilmişti. Bir gün boyunca milislerin ablukası altında kalan bina, önce Irak ardından Haşdi Şabi'den yapılan 'çekilin' çağrısı sonrası terk edilmişti.

ABD, olaylar üzerine sert tepki gösterip 'hoşgörü göstermeyeceklerini' belirtmiş, İran ise ABD'nin hava saldırılarına tepki göstermişti.

Bugün sabah saatlerinde ise ABD Bağdat'ta düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızlarının Kudüs Gücü komutanı Kasım Süleymani'yi öldürdü. Süleymani ile birlikte Haşdi Şabi Genel Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis'i de öldüren ABD'nin Savunma Bakanlığı Pentagon saldırıyı üstlendi.

İran'ın ilk tepkisi "İntikamı acı şekilde alınacak" oldu. İran'ın ardından Çin ve Rusya'dan da saldırıya tepkiler geldi. Rusya, bunun bölgede daha ciddi çatışmaları doğurabileceğini ve önceki gün gerçekleşen büyükelçilik saldırısına misilleme gini göründüğünü söylerken; "Eğer bu bir intikam saldırısı ise misilleme gecikmeyecektir. Umarım yanılırız çünkü savaşı başlatmak kolay ancak bitirmek zordur" ifadelerini kullandı.

Öte yandan, Çin Dışişlerinden gelen açıklamada ise uluslararası ilişkilerde şiddet kullanımını asla tasvip etmedikleri belirtildi.

ABD'li senatörlerden tepki

ABD'nin Demokrat Partili senatörlerinden saldırıya ilişkin tepkiler geldi. Bazı senatörler "ABD'yi savaşın eşiğine getirdiniz" diyerek tepki gösterirken, Demokrat Partili Murphy de "Süleymani'nin ABD'nin düşmanı olduğu açıktı ancak burada sorulması gereken asıl soru şu; ABD, Kongrenin izni oladan İran'ın en güçlü ikinci ismine suikast düzenleyerek korkunç büyüklükte bir savaşı mı tetikledi?" ifadelerini kullandı.

Senatör Blumenthal da Murphy ile benzer bir tepki vererek, saldırının onlarca yılın en büyük çatışmasına sebebiyet verebileceğini belirterek bölgede görev yapan ABD'lilerin güvenliği konusunda duyduğu endişeleri dile getirdi.

Trump'a destek veren açıklamalarıyla adını duyuran senatör Lindsey Graham ise, Süleymani'nin birçok ABD'linin katili olduğunu savunarak saldırıya destek verdi.

ABD'den vatandaşlarına çağrı

Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından ABD, Irak'ta bulunan vatandaşlarına derhal ülkeyi terk etmeleri yönünde çağrıda bulundu.

İsrail'den 'üst düzey' toplantı

Öte yandan, İran'la sık sık karşı karşıya gelen İsrail'de ise ABD'nin Kasım Süleymani'nin öldürüldüğünü doğrulamasının hemen akabinde üst düzey bir toplantı gerçekleşti. Ülkenin Savunma Bakanı ve fiili Başbakanı Naftali Bennett, Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi ve üst düzey komutanlar fiili başkent Tel Aviv'de bir araya geldi.

İran'da üç günlük yas ilan edildi

Devrim Muhafızlarının Kudüs Gücü komutanı olan ve İran İslam Cumhuriyeti tarihinde ilk ve tek Zülfikar Nişanına layık görülen ismi Süleymani'nin öldürülmesinin ardından Hamaney ülkede üç günlük yas ilan edildiğini duyurdu.

Suriye Hükûmetinden tepki

Esad yönetimi ise Süleymani'nin öldürülmesine tepki gösterdi. Suriye Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, ABD saldırısının bir suç olduğunu belirterek "Suriye, İranlı general Kasım Süleymani'nin öldürülmesine yol açan hain Amerikan saldırganlığını kınamaktadır" ifadelerini kullandı. Süleymani komutasındaki Kudüs Gücü, Suriye'de 8.5 yıldır devam eden iç savaşta, durumun Şam yönetimi lehine dönmesini sağlayan önemli aktörlerden biri olarak görülüyordu.

Petrol fiyatları

Saldırının hemen ardından petrol fiyatlarında da büyük bir yükseliş meydana geldi. Bir anda yüzde 4 yükselerek son ayların en yüksek seviyesine ulaşan petrol fiyatlarının yanısıra altının onsu da bin 530 doların üstüne çıktı. Dolar/TL kuru ilk etapta olaya tepki vermezken, enflasyon verilerinin de açıklanmasının ardından yükselişe geçmeye başlayarak 5,97 seviyesinin üzerine çıktı.

'Mehdi Ordusu' yeniden faaliyete geçiyor

Öte yandan Irak'ın önde gelen Şii liderlerinden Muhteda el Sadr, ABD'nin Irak'ı işgal ettiği yıllarda ABD ordusuna ciddi kayıplar verdiren ve Irak'taki planlarını yavaşlatan Mehdi Ordusunun yeniden faaliyete geçeceğini belirtti.

Yaptığı yazılı açıklamda Mehdi Ordusuna mensup savaşçıların hazır olmaları gerektiği talimatını veren el Sadr, "Vatansever Irak direnişinin lideri olarak, özellikle Mehdi Ordusu, Vaat Edilen Gün Tugayları ve tüm vatansever, düzenli gruplara Irak'ı koruma çağrısı yapıyorum" ifadelerini kullandı.

2008 yılında ABD güçlerinin çekilmesi ve el Sadr'ın politikaya atılmasıyla birlikte dağılan grubun yeniden faaliyete geçecek olması da bölgede sıcak çatışmaların yaşanabileceğinin habercisi olarak değerlendirildi.