Sıtma, Plasmodium cinsi parazitleri taşıyan anofel türü dişi sivrisinekler aracılığıyla insanlara bulaşan ciddi bir parazit hastalığıdır.

Sıtma vakalarının ve ölümlerin %90’ı Afrika kıtasında olmakla birlikte, ülkemizde de özellikle bu vakaların bulunduğu ülkelere seyahat öyküsü olanlarda görülmektedir.

Sıtma parazitinin insanlarda hastalık yapan beş türü bulunmaktadır. 

Afrika’da görülen türü daha ağır ve ölümcül seyreden tür olup, ülkemizde görülen türü nispeten daha iyi seyirlidir ve sıtma mücadele çalışmaları ile kontrol programlarının başarılı uygulanması sonucu yerli vakalar belirgin şekilde azalmıştır. Son dönemde ülkemizde bildirilen vakalar hastalık görülen bölgelere iş, çalışma ya da seyahat amacıyla gidip dönenler ile göçmen olarak gelenlerde saptanmıştır.

Sıtma, ani başlayan üşüme-titreme ve ateş şikayeti ile seyreden, bazen bulantı-kusma ya da karın ağrısının eşlik ettiği bir hastalıktır. Genellikle sivrisinek ısırığından 10-15 gün sonra belirtiler ortaya çıkar. Hayati organ yetmezliği olmadığı dönemde tedavi edildiğinde tam iyileşme görülür. Böbrek yetmezliği, akciğer ödemi, ağır anemi ve beynin etkilenmesi ile oluşan koma varlığındaki seyri ölümcül olabilmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü 2001 yılında 25 Nisan’ı Dünya Sıtma Günü olarak kabul etmiş, hastalığın ortadan kaldırılması için stratejiler belirlemiş ve tüm dünyadaki vaka sayılarında önemli ölçüde azalma görülmüştür.

Sıtma, korunarak önlenebilir bir hastalıktır. Çevrede sivrisinek barınacak alanların yok edilmesi ve hasta insanların tedavi edilerek sivrisinekler aracılığı ile onlardan alınan parazitin başkalarına bulaşmasının önlenmesi mücadelede önemli iki temel unsurdur.

Sıtma hastalığına karşı onaylanmış bir aşı bulunmamaktadır.

Riskli bölgelere seyahat etmeden önce Sağlık Bakanlığı Hudut ve Sahiller Genel Müdürlüğü’nün seyahat sağlığı sayfası ziyaret edilerek gidilecek yerin risk durumu ve yapılması gerekenler hakkında bilgi alınabilir. Riskli bölgelere seyahat öncesi koruyucu ilaçlar kullanmak ile sivrisinek temasını en aza indirecek kıyafetler ve mekanlar tercih etmek de korunmaya yardımcı olur.

Sıtmanın acil tedavi edilmesi gereken bir hastalık olduğu unutulmamalıdır.

Sağlıcakla kalın.