Salmonella pek çok alt tipi olan, tifo, paratifo ve tifo dışında hastalık tablolarına neden olan bir bakteridir.

Bu bakterinin bulaşmış olduğu su ve gıdaların (Et, süt, yumurta, sebzeler, meyveler, baharatlar, çerezler ve bakteri bulunan her gıda maddesinin) tüketilmesi ile insanlara bulaşır. Bakteriyi bağırsaklarında taşıyan ve dışkıları yoluyla çevreye yayan sürüngenler, kuşlar ve kümes hayvanları da bulaşmada rol oynar. Tuvaletten sonra iyi yıkanmamış ellerin gıda maddelerine teması ile insandan insana bulaş da mümkündür.

Salmonella’nın tifo ve paratifo dışındaki türleri, alınmasından yaklaşık 1-3 gün sonra halsizlik, ateş, karın ağrısı, bulantı-kusma, ishal gibi spesifik olmayan şikayetlerle başlar. Sıklıkla 1 hafta sürer ve kendiliğinden iyileşir. Çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi baskılanmış olan kişilerde hastalık daha ağır seyredebilir. Tifo ise ilk haftada 39-40 dereceye ulaşan ateş, halsizlik ile başlayıp sonraki haftalarda bilinç değişikliği, karaciğer-dalak ve kalp etkilenmesinin de olabildiği, kan tablosunun bozulduğu, yaklaşık 4 hafta süren, ağır seyreden, tedavi edilmez ise ölümle sonuçlanabilen bir hastalıktır. Tifoda ishal şart değildir, kabızlık da görülebilir. Paratifo da tifoya benzer klinik bulgulara neden olabilir fakat daha hafif seyirli ve kendini sınırlayan bir hastalıktır.

Tanı için öncelikle akla gelmelidir. Kan, dışkı, idrar ya da şüpheli gıdalardan alınan örneklerde bakterinin saptanması ile tanı koyulur.

Destek tedavisi ve gerekli durumlarda antibiyotik kullanımı ile bakterinin yapabileceği ağır hastalık tablosu engellenebilir.

Önlenmesinde güvenli su ve gıda maddesi tüketimi, el temizliğine özen gösterilmesi, yemekten önce-sonra ve özellikle Salmonella taşıma riski yüksek kaplumbağa, kümes hayvanları gibi evcil hayvanlarla temastan sonra ellerin mutlaka yıkanması, iyi pişmiş gıda maddesi kullanılması, çiğ tüketilecek besinlerin iyi yıkanmadan yenmemesi, sebze-meyve ile et kesim alanlarının farklı olması ve bir kesimden diğerine geçişte el hijyeninin sağlanması önemlidir. Çiğ yumurta tüketilmesinden sakınılması, yumurta dış kabuğuna temas ettikten sonra ellerin yıkanması ve elleri yıkamadan diğer gıda maddelerine dokunulmaması, kanalizasyon sularının kapalı sistemlerle tahliye edilmesi bulaşmayı önlemeye katkı sağlayacaktır.

Uygun şartlarda hazırlanmış gıda tüketimi ile el temizliğine özen gösterilmesi diğer pek çok hastalık gibi Salmonella’ya bağlı enfeksiyonları da önleyecektir.

Sağlıcakla kalın.