Çocukluk yaş grubunda görülmekle birlikte nadiren yetişkinleri de etkileyen Coxsackievirüs, Echovirüs ve Enterovirüsların neden olduğu bir hastalık tablosunun adıdır.

Ateş, halsizlik, kas-eklem ağrıları, iştahsızlık gibi hemen her enfeksiyonda görülen şikayetlerle başlar. Avuç içleri, ayak tabanları, ağız içerisi ve ağız çevresinde döküntüler oluşturması nedeniyle hastalığa bu isim verilmiştir. Döküntüler küçük, kırmızı noktacıklar şeklinde olup bazen içi sıvı dolu kabarcıklar da görülebilmektedir. Genellikle 1 hafta-10 gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. Sıklıkla ağır bir hastalık tablosu oluşmasa da nadiren menenjit gibi bir komplikasyona yol açabilir.

Hastaların yaşı, fizik muayene bulguları, döküntülerin görüntüsü ve döküntülerin özellikle el-ayak-ağızda yerleşmiş olmaları ile tanı koyulur fakat eğer virüs izole edilmek istenir ise boğaz-burun sürüntüsü ile içi sıvı dolu döküntülerden alınan örneklerde saptanabilir.

Hastalığın spesifik bir ilaç tedavisi bulunmamaktadır, şikayetlere göre destek tedavisi uygulanır. Ateşi kontrol altında tutmak, halsizliği azaltmak, beslenme problemini gidermek ve sıvı desteği sağlamak iyileşmeye yardımcı olur.

Hastaların burun-boğaz-ağız salgılarında, sıvı dolu kabarcık şeklindeki cilt döküntülerinde ve dışkılarında virüs bulunduğundan solunum yollarından saçılan damlacıklarla, cilt lezyonlarına temas yoluyla ve virüsün gıdalarla ya da kirli ellerin ağıza götürülmesiyle bulaşma mümkündür. Bulaşmayı engellemek için hastaların başkaları ile temas etmemesi, kalabalık alanlarda bulunmaması, okul döneminde ise okula gitmemesi ve evinde kalması gerekir.

Sık el yıkamak, hasta kişi ile temas etmemek, çocukların ortak kullandıkları oyuncakların ve yüzeylerin dezenfekte edilmesi, ortak çatal-kaşık kullanılmaması, kalabalık ortamların havalandırılması korunma adına önemlidir. 

Her ne kadar kendini sınırlayan bir hastalık olsa da ateş, halsizlik, boğaz ağrısı, ağız ve el-ayaklardaki döküntüler hastayı yorabilir, özellikle ağız içerisindeki döküntüler beslenmeyi bozabilir. Bu gibi durumlarda hem tanı konulması, hem de tedavi, beslenme ve sıvı desteğinin sağlanması açısından hekim muayene ve tedavisi gereklidir.

Sağlıcakla kalın.