Bireyin yaşamış olduğu duygular davranışlarını ve hayatınıetkilediği kadar yemek yeme tutumunu da etkiler. Günümüzde kilo problemlerinin artması insanların yemek yemeye yükledikleri sembolik anlamların araştırılmasına yol açmıştır. Bazı insanlar için yemek, zor anlarında yanında olan bir kurtarıcı, olumsuz duygularından arınmak için sığındıkları bir limandır.

Duygusal açlık; kişinin fizyolojik veya sosyal gereksinimi olmadığı halde, yemek yemesine neden olan yeme isteğidir. Yoğun duygusal yaşantılardan, stres ve kaygı uyandıran durumlarından uzaklaşmak ve bu gerilimle baş edebilmek için yemeğe yönelinir. Olumsuz duygular gibi olumlu duygular yaşandığında da yeme davranışı etkilenir. Buluşmalar, kutlamalar, kendini ödüllendirmelerin de yemek seçimine etkileri olur.

Duygusal ve Fiziksel Açlık Arasındaki Farklar

Fizyolojik açlıkta, besin aldıktan belli bir süre geçtikten sonra, kandaki besinlerin azalması sonucu enerji düşmesi, beslenme ihtiyacına bağlı acıkma söz konusudur. Duygusal yeme davranışında ise fiziksel açlık belirtileri yoktur. Fiziksel olarak aç olan insanlarda seçicilik azdır, var olanla yetinebilirler, duygusal açlık yaşayanlar ise seçicidir. Fizyolojik açlıkta kişi acıkınca yemek seçme lüksü öncelikli değildir, midesi guruldar, şekeri düşer. Fizyolojik açlık yavaş yavaş ortaya çıkar. Duygusal açlıkta tok olması gereken durumda bile bir aşerme, aniden başlayan bir yeme isteği ile belli yiyeceklere yönelme görülür. Özellikle karbonhidrat türevi, yağlı gıdaları tercih ederler. Şekerli, unlu gıdalar ve özellikle çikolata, tatlı, cips gibi abur cuburlar tercih edilir.

Fiziksel açlık yaşayan kişi sakin, normal bir hızda yemeğe yönelir ve beslenir, doyduktan sonra kendisini rahat ve iyi hisseder. Arkasından enerjik, hayata hazır bir hal ortaya çıkar. Duygusal açlıkla yemeğe yöneldiğinde kişide yoğun bir gerilim varken, yemekle beraber mutluluk, huzur, haz duygusu ortaya çıkar ve bu gerilim azalır. Midesi yiyemeyecek kadar şişince veya yediği yiyecek bitince kendini durdurabilir. Hızlı ve hırsla beraber farklı tatları aynı anda yiyebilir. Yemek sonra ise suçluluk, kendine kızgınlık, depresif duygular yoğundur. Bunların dışında halsizlik, yorgun hissetme, uyku hali, her şeyin saçma gelmesi, boşluk ve çaresizlik duyguları ortaya çıkar.

Duygusal yeme durumunda bazen gizlice yeme hissi vardır, kişi yediğini ötekiler bilmesin ister, karşıdaki kişilere neden çok yediği ile ilgili sürekli bir açıklama yapma ihtiyacı duyar. Başkaları sürekli onun yediğiyle ilgileniyormuş gibi savunmacı bir şekilde yeme hakkında konuşma gösterir. Fiziksel yeme durumunda kişi çok yese bile yediklerini başkalarının görmesinden rahatsız olmaz.

Duygusal açlığı olan birisi giderek şişmanlar. Diyetisyen yardımı ve spor yapma ile kilolarını veremez, verse bile bu geçicidir, bir süre sonra aynı kilolara geri döner. Kilosu yıllar içinde kademe kademe yükselir. Bu süreç bilinç dışıdır, ne kadar uğraşsa da bir türlü kontrol edemez. Kilo verme ve spor yapma sıklıkla acı verici olabilir. Fiziksel aç olan ise eğer kilo vermeye karar verirse kilo verebilir. Yediklerini kontrol altına alabilir. Diyet yaparken acı çekmez. Yaptığı spordan ve diyetisyen katkısından fayda görür, verdiği kilolar daha kalıcıdır.

Duygusal yeme sorunu olan birisi genelde kendini ve bedenini beğenmez, bu durum kilosuyla ve görünümüyle ilgilidir. Bazen kendine yabancılaşır. Yüzü, gözleri, vücudu kendisine mi yoksa gördüğü yabancı birisine mi ait bilemez. Hatta bazı kişiler bu tür duygulardan çok fazla rahatsız olur. Fiziksel aç olan kişi ise bedenini bilir. Vücut algısı sağlıklıdır. Yabancılaşma duygusu hissetmez.

Duygusal yeme durumunda psikolojik destek yardımcıdır. Sağlıklı beslenme ve egzersiz çoğu zaman tek başına yeterli değildir.

Siz de bu gibi durumları yaşıyor iseniz benimle iletişime geçebilirsiniz.  

Instagram: psk.benaydiyadin