İyi haftalar değerli okurlarım,

1-7 Nisan kanser farkındalık haftası olması nedeniyle bu hafta kanser farkındalığı ve pandeminin kanser tanı ve tedavisi üzerine etkilerinden bahsedeceğim.

Covid-19 pandemisinin başlamasının üzerinden bir yılı aşkın süre geçti. Bu süreç sosyal hayat, ekonomi, eğitim gibi pek çok alanda etkilerini gösterdi. Ancak en önemlisi sağlık açısından yarattığı problemlerdi. Hastalığın büyük bir sağlık sorunu olmasının yanı sıra çok sayıda kronik hastalığın tanısı, tedavisi ve izleminde sıkıntılar yaşanmasına neden oldu. Sağlık hizmetine ulaşmakta ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasında bir takım kısıtlamalar dönemsel olarak gündeme geldi. Bunlardan en önemli hastalık grubu ise kanser hastaları idi.

Covid-19 bulaşması korkusu ile insanlar hastaneye başvurmakta endişe yaşadılar. Yürütülen tarama programları pandemiye yönelik filyasyon çalışmaları nedeniyle geri planda kaldı. Farkındalık anlamında yapılan çalışmalar alınan tedbirler dolayısı ile askıda kaldı. Kansere yönelik tanısal işlemler sağlık sisteminin pandemi ile mücadele etmesi nedeniyle ertelenmek zorunda kaldı. Kanser tanısı alan kişiler kemoterapi ya da radyoterapi uygulamaları esnasında bağışıklık sisteminin etkilenmesi nedeniyle covid-19 enfeksiyonuna karşı savunmasız kaldılar.

Kanser tanı ve tedavisi ile ilgili bu kadar olumsuzluk yaşanmasına rağmen unutulmaması gereken kanserlerin %30-50’si tarama ve erken tanı ile önlenebilmektedir. Kanserin farkında olmak mücadelenin ilk adımını oluşturuyor. Bakanlığın halen aktif olarak yürüttüğü meme kanseri, rahim ağzı kanseri ve kalın bağırsak kanseri tarama programları devam etmektedir. Kanser erken teşhis, tarama ve eğitim merkezleri ülkemizin dört yanında hizmetlerine sürdürüyor.

Bedeninizin uyarılarına kulak verin!

Aşağıdaki şikayetlerden herhangi birine sahipseniz ve birkaç haftadır devam ediyorsa sağlık kuruluşuna başvurmakta gecikmeyin.

•  Memede ağrısız, zamanla büyüyen bir yumrunun ele gelmesi

•  Uzun süreli ses kısıklığı veya öksürük

•  İştahsızlık, zayıf veya çok yorgun hissetme

•  Yemekten sonra hazımsızlık, yutmada zorluk, aşırı kilo kaybı veya alımı

•  Karın ağrısı, inatçı ishal veya kabız olma, zor veya ağrılı idrara çıkma.

•  Açıklanamayan gece terlemeleri

•  Kanlı idrar, dışkıda kan görülmesi, düzensiz adet kanamaları, burun ve diş eti kanamaları

Meme kanseri her sekiz kadından birinde görülmektedir. Düzenli yapılan meme muayenesi yanında 40 yaşından sora iki yılda bir yapılan mamografi ile kanserden korunmak mümkün.

Rahim ağzı kanseri için 30 yaşından sonra beş yılda bir yapılan rahim ağzından alınan sürüntü ve HPV testi kanserin erken dönemde tanısının konulmasına ve tedavisini sağlayacaktır. Rahim ağzı kanseri 40 yaş civarındaki kadınlarda gözükmektedir. Yapılan taramalar ile risk grubundaki hastalar tespit edilmektedir.

Kalın bağırsak kanserinde ise dışkıda gizli kan taraması ve gerekirse kolonoskopi yapılmaktadır. Tüm bu hizmetlerin KETEM merkezlerinden ücretsiz olarak alabilirsiniz.

Sorularınız ve merak ettikleriniz için [email protected] mail adresi ve profdryesimbayoglutekin instagram hesabından bana ulaşabilirsiniz.