Çölyak hastalığı dendiğinde birçok vatandaşımız ‘böyle bir hastalık mı var’ diye cevap veriyor. Ben de bu hastalığı haber için gittiğim ve Trabzon Çölyak Derneği’nin Hamamizade’de 3 yıl önceki organizasyonunda ilk defa duymuştum. Program boyunca dinleyip gazetecilik gereği sonra etkinlik haberini yaparak okuyucularımıza ulaştırmıştık. Ta ki altı ay öncesine kadar en küçük kızımın çölyak hastası olduğunu öğrenene kadar bu hastalığı tam olarak bilmiyordum.

Peki, nedir bu çölyak hastalığı? Çölyak hastalığı; buğday gluteni ve diğer tahıllardaki benzer proteinlerin tüketilmesi sonucunda ortaya çıkan ve “glutene hassas bağırsak sistemi” olarak da bilinen bir gıda intoleransıdır. Hastalığın nedenini oluşturan esas etken buğdayda bulunan gluten proteininin gliadin adlı alt fraksiyonudur. Kısaca ekmek, makarna ve hamur işlerine el sürmeden yaşanan bir hayat kulağa çok keyifli gelmiyor. Ancak bu besinlerde bulunan “gluten” maddesinden uzak durmaları gereken çölyak hastaları için bu tarz bir diyet tek tedavi yöntemi. 

Çölyak hastalığında tek tedavi yöntemi ömür boyu sürdürülmesi gereken glutensiz diyet uygulamasıdır. Glutensiz diyette buğday, arpa ve çavdar unu içeren her türlü besin maddesinin yenilmesi sakıncalıdır. Çölyak hastalığı ile karşılaşıldığında, sağlıklı bir yaşam için gerekli olan en önemli şeylerden biri dikkattir. Yaşantımızı daha kolay bir hale getirmek için hastalığa sebep olan gıdalardan uzak durmak gerekir. Dikkatli bir beslenme programıyla her sağlıklı insan gibi bu bireyler büyür, okula gider, evlenir, çocuk sahibi olur, çalışır ve yaşantısına devam edebilirler. Çölyak bir yaşam tarzı olarak hayata yerleşmelidir.

Bu hastalıkla mücadele edenlerin o kadar çok sıkıntısı var ki özellikle Trabzon, Giresun, Rize, Gümüşhane kısaca Karadeniz bölgesinde bu hastalık ile mücadele oldukça zor. Düşünün hastalıkla mücadele eden aileler için en büyük sıkıntı; marketlere gittiklerinde fiyatların pahalı oluşu ve her ihtiyacı bulamamaları. Bulsalar bile pahalı almak zorunda kalmaları da ayrı bir sorun. Bir paket makarna 15 tl. Bir ekmek 7 tl. Küçük bir çikolata 15 tl. Bu ihtiyaçları böyle sıralayabiliriz.

TBMM’de bu hastalıkla ilgili bir komisyon kuruldu. Komisyon en son Kayseri’de çölyak hastaları ile buluştu. İnşallah burada yapılan toplantı ile bu hastaların sorunları çözülür veya çözüme kavuşur. Bu hastalıkla mücadele eden aileler çocuklarıyla istedikleri bir restoran veya pastaneye gidemez.

Bu işin sadece ekonomik yanından ziyade sosyal boyutları da önemli. Trabzon’da bu hastalık ile mücadele derneği kuruldu, başkanı da Akın Şahin. Canhıraş şekilde çalışıyor. Çölyak hastalarının Trabzon’da eli, kolu, ayağı Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin sevilen hekimlerinden Prof. Dr. Murat Çakır. Çakır hastalarla yakınen ilgileniyor. Hekim-hasta yakınlığından ziyade inanılmaz bir motivasyon ile hastalara yapmaları gerekeni anlatıyor, takip ediyor hatta arıyor. Bir teşekkür de Mustafa Bıyık kardeşime.